Prof. Dr. Hazım GÖKÇEN

Veteriner Hekimlerin hayvan sağlığına olduğu kadar insan sağlığına da önemli hizmetler yaptığını kişiler ve örgütler olarak ne kadar yazsak, anlatmaya da çalışsak ne yazık ki sağlık sınıfının diğer paydaşlarına bir türlü kabul ettiremedik. Bu yazıda insan sağlığına çok büyük hizmetlerde bulunan, uluslararası camiada çok iyi tanınan, Refik Saydam Merkez Hıfzısıhha Enstitüsü’nün Müdürlüğünü yapan Veteriner Hekim, Bakteriyoloji Uzmanı, Dr. Necmettin alkışın kendi anlatımı ile yaşam öyküsünü bulacaksınız. “12 Ekim 1929 yılında Kars’ta doğdum. Babamın memuriyeti dolayısı ile ilkokulu Kars, Şavşat ve Artvin’de tamamladım. Orta öğrenimime Trabzon’da başladım ve 1949 yılında Trabzon Lisesinden mezun oldum. Aynı yıl Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesine girerek […]

Ben bir veteriner tarihçisi değilim. Sadece Ülkemin ve kutsal mesleğimin tarihine meraklı biriyim. Yıllardır okuduklarımdan ve yaşadıklarımdan mesleğimize üstün hizmetleri dokunan ve mesleğimizi kamuoyunda onurla temsil eden onlarca veteriner hekim olduğunu öğrendim. Ancak bu insanların çoğu mesleki kamuoyumuzda yeterince tanınmıyordu. Buradan yola çıkarak önce bu meslek büyüklerimizin biyografilerini yazıp web siteme koydum ve bu suretle meslek kamuoyunda tanınmalarını sağlamayı amaçladım. Biyografiler on binlerce kişi tarafından okundu. Kitapta biyografileri yer alan otuz iki meslek büyüğümüzden on ikisi ya hocam oldular ya da bir şekilde tanıma onuruna eriştiğim kişilerdi. Aslında bu meslek büyüklerimizin biyografileri veteriner tarihçisi hocalarımız ve arkadaşlarımız tarafından değişik yayın […]

Muzaffer Bekman 1888 yılında Dedeağaç’ta doğdu. 1911 yılında Yüksek Veteriner Okulunu bitirdi. Balkan, Birinci Dünya ve Kurtuluş Savaşlarına veteriner yüzbaşı rütbesiyle katıldı. 1920-1923 yılları arasında Erzincan Serum Laboratuvarında, 1923 yılında da Veteriner Genel Müdürlüğüne bağlı Bulaşıcı Hastalıklar ve Hayvan Sağlık Zabıtası Müdürlüğü’nde görev aldı. 1927 yılında Erzincan Serum Laboratuvarı müdürlüğüne atanan Bekman, bu görevdeyken Türkiye’de ilk hayvan sağlığı okulunun kurulmasına öncülük etmiş ve bu okulda hocalık yapmıştır. 1929’da genel müdürlük fen müşaviri, 1942’de genel müdür yardımcısı oldu. 1944’te Pendik Bakteriyoloji Enstitüsü Müdürlüğüne, 1949’da İstanbul Belediyesi Veteriner Müdürlüğüne atandı. Bu resmi çalışmaları arasında çeşitli ortaokul ve liselerde dersler vererek milli eğitime […]

Cevat Naki Akkerman 1891 yılında Ankara’da doğmuştur. 1914 yılında Askeri Veteriner Mektebini bitiren Akkerman aynı zamanda Almanya’da Berlin Veteriner Yüksek Okulunda parazitoloji ihtisası yapmış ve Berlin Felsefe Fakültesinden mezun olmuştur. Yurda dönüşünde Askeri Veteriner Okulu parazitoloji asistanlığı ve şefliği ile Milli Müdafaa Vekaleti (Milli Savunma Bakanlığı) Veteriner Dairesi Fen Şubesi Müdürlüğü (1920-27), Ziraat Vekaleti (Tarım Bakanlığı) mütehassıs müşavirliği ve Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü (1927-44) görevlerinde bulunmuştur. Daha sonra bakanlıktan ayrılarak 1944-1946 yılları arasında Gazi Eğitim Enstitüsünde biyoloji, Ankara Lisesinde de anatomi ve fizyoloji öğretmenliği yapmıştır. Akkerman önemli bir Kızılay gönüllüsüydü. Kızılay’da Ankara Merkez Başkanlığı (1924-39), Kızılay Genel Merkezi İdare Heyeti […]

Veteriner Hekim Bakteriyolog Yüzbaşı Hüdai Bey, İstanbul’da 1898 yılında doğmuş, 1921 yılında İstanbul Baytar Mektep-i Alisinden mezun olmuştur. Bir yıl Askeri Baytar Uygulama Okulunda staj yapan Hüdai Bey kurtuluş savaşına katılmak için Anadolu’ya geçerek çeşitli birliklerde görev yapmıştır. Ankara’da Etlik Askeri Aşı ve Serum Evinde açılan kursa katılan ve kursu birincilikle bitiren Hüdai Bey Yüzbaşı rütbesiyle Erzurum Askeri Bakteriyolojihanesi’ne tayin olmuştur. Daha sonra 1926 yılında açılan ihtisas sınavını kazanarak Askeri Baytar Uygulama Okulu Bakteriyoloji Asistanlığına atanmış burada Binbaşı Ahmet Bey ile ruam üzerindeki çalışmalara katılmıştır. Çalışmalarda alınan bütün önlemlere karşın bulaşmanın önüne geçilemeyerek 31 Mart 1928 tarihinde ruam hastalığına yakalanarak […]

Prof.Dr.Selahattin Nejat Yalkı 1900 yılında İstanbul’da doğmuştur. Baytar Mektep-i Alisinde okurken Almanya’ya gitmiş ve 1930 yılında Berlin Veteriner Yüksek Okulundan (Veterinaer Medizinische Hochschule) mezun olmuştur. 1931 yılında İç Hastalıkları dalında doktorasını veren Yalkı aynı yıl Türkiye’ye dönerek Etlik Bakteriyoloji Enstitüsü laboratuvar şefliğine atanmıştır. Yüksek Ziraat Enstitüsünün açılmasıyla birlikte 1934 yılında İç Hastalıkları Kliniğinde şef olarak görevlendirilmiştir. Selahattin Nejat Yalkı aynı enstitüde 1939 yılında doçent, 1941 yılında profesör unvanı almıştır. Yüksek Ziraat Enstitüsü Veteriner Fakültesinin 1948 yılında Ankara Üniversitesine katılmasıyla birlikte Selahattın Nejat Yalkı İç Hastalıkları Kürsüsü Başkanı olmuştur. Yalkı, 1942-1944 ve 1946-1950 yıllarında üç dönem Veteriner Fakültesi Dekanlığı görevinde bulunmuş, […]

Mehmet Ali Bey Türkiye’de veteriner hekimliğe hizmet eden meslek büyüklerimizin başında gelir. Mehmet Ali Bey, Türkiye’de ilk sivil veteriner okulunu, ilk sivil veteriner teşkilatını, ilk veteriner muavini okulunu, ilk meslek derneğini kuran; ilk mesleki dergiyi çıkaran, yurt dışına ilk öğrenci gönderen, Mehmet Akif Ersoy’u ve Ziya Gökalp’i yetiştiren kişidir. Mehmet Ali Bey, edebi yönü güçlü, güzel şiir ve yazı yazan, entelektüel bir insan olarak tanımlanmaktadır. Aşağıda bu değerli meslek büyüğümüzün yaşamını bulacaksınız. Mehmet Ali Bey 1854 yılında İstanbul Üsküdar’da dünyaya gelmiştir. 1870 yılında Harp Okulunun veteriner sınıfına girmiş ve 1873 yılında mezun olmuştur. Mezuniyetinden sonra Askeri Veteriner Okulunda genel hastalıklar ve hıfzıssıhha dersleri vermiştir. […]

(Ziya Gökalp, Ömer Seyfettin, Ahmet Hamdi Tanpınar, Suphi Ethem, Mehmet Halit Bey, Dr.İlyas Bey) Türkiye’de veteriner hekimliğe önemli hizmetleri dokunan meslek büyüklerimizin biyografilerini yazıp hazimgokcen.net adlı web siteme koymuştum. Bu yazılarım büyük ilgi gördü ve çok sayıda kişi tarafından okundu. Bu meslek büyüklerimizin yanı sıra bir de veteriner hekimliği ile bir dönem yolları kesişmiş olan başka alanlardaki ünlü insanlar ve yaşamları hakkında fazla bilgi bulunmayan veteriner hekimler de var. Aşağıda bu isimlerden bahsetmek istiyorum. Bu isimlerin en önemlilerinden biri Atatürk’ün fikirlerimin babası dediği ünlü sosyolog, Türk milliyetçisi, yazar, düşünür, fikir adamı Ziya Gökalp’tir. Ziya Gökalp 1876 da Diyarbakır’da doğmuş, Diyarbakır […]

Aydın Evren 1930 yılında Kırşehir’de doğdu. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesinden 1956 yılında mezun oldu. Askerlik görevini takiben bir yıl süreyle Ankara Et Kombinasında veteriner hekim olarak çalıştı. 1960 yılında Ankara Veteriner Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Kürsüsüne asistan oldu. 1965 yılında doktorasını tamamladı. Daha sonra Fransa’da çeşitli üniversitelerde deneysel embriyoloji, hücre ve organ kültürleri üzerinde çalışmalar yaptı.1972 yılında “DDT’nin Tavuk ve Bıldırcın Embriyolarının Gelişmesine Etkisi” konulu tezini tamamlayarak doçent unvanı kazandı. Bu araştırma sonuçları Fransa’nın DDT’yi yasaklamasına neden oldu. Aydın Evren daha sonra çalışmalarını beyin sitogenezisi üzerinde yoğunlaştırdı. Aydın Evren Fırat, Uludağ, 100.Yıl ve Kafkas Üniversiteleri Veteriner Fakültelerinde farklı yıllarda ve […]

Adil Mustafa Şehzadebaşı 1871 yılında İstanbul’da doğmuştur. 1889’da Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi Ali’si bünyesinde açılan Mülkiye Baytar Mektebinin ilk öğrencisi olmuştur. Adil Bey, ikinci sınıfta kazandığı bir sınav sonucu Fransa’daki Alfort Veteriner Okuluna gönderilmiştir. Okuldaki başarısından dolayı Fransız Tarım Bakanlığı tarafından Gümüş Madalya ile ödüllendirilmiştir. 1895 yılında okulu bitirip yurda dönen Adil Bey, yüzbaşı rütbesi ile Harp Okulunda bulunan veteriner sınıflarına salgın hastalıklar ve et muayenesi dersleri vermeye başlamıştır. Bir yandan ders verirken bir yandan da 1897 yılından itibaren Bakteriyoloji-i Osmaniye’ye laboratuvar şefi olarak atanmıştır. Bu arada Fransızcadan Salgın Hastalıklar adında bir kitap tercüme etmiş, ders notlarını da Evcil […]