Prof. Dr. Hazım GÖKÇEN

Bundan tam yarım yüzyıl önce yani 70’li yılların başında Türkiyetarımsal üretim bakımından kendine yeterli olan hatta yurt dışınacanlı hayvan, bitkisel ve hayvansal ürünler ihraç eden bir ülke idi.Ne var ki 1980 askeri darbesinden sonra hayata geçirilen neo liberalpolitikalar sonucunda yaşamın tüm alanlarında olduğu gibi tarımda vehayvancılıkta da dışa bağımlılığın ilk tohumları atıldı. Bugün gelinennoktada çoğu tarım ürünü, canlı hayvan ve kırmızı et ile üretimdekullanılan gübre, tohum, yem hammaddeleri, ziraat ve veterinerilaçları, hayvan aşıları, donmuş boğa sperması gibi ürünlerin ithalatıyoğunluk kazandı.  Girdilerin çoğunun ithal edilmesi her dövizartışında üretim maliyetlerinin ve fiyatların artmasına, üreticininzarar edip tüketicinin pahalı gıda tüketmesine ve son tahlildeenflasyonun […]

Türkiye hayvancılığının günümüzde yaşadığı krizi hepimiz yakından biliyoruz. Ancak hızla yaklaşan iki büyük tehlike daha da ağır sonuçlar doğuracak ve hayvancılığı bitirme noktasına getirecektir. Bu iki tehlike Küresel Isınma ve Kırdan Kente Göçtür. Günümüzdeki krizin başlıca nedeni girdi maliyetlerinin yüksekliğidir. Son aylarda başta fabrika yemi olmak üzere mazot, elektrik, yapay gübre, yem bitkisi tohumu, veteriner aşı ve ilaçları, donmuş boğa sperması gibi girdilerin fiyatları dövizdeki yükselişe bağlı olarak olağan üstü boyutlarda artmıştır. Bu durum karşısında çiğ süt üreticilerinin önemli bir bölümü ya kar edemediklerinden ya da vadesi gelen kredi borçlarını ödeyemediklerinden dolayı damızlık inek ve düvelerini kestirerek işletmelerini kapatmak zorunda […]

Türkiye hayvancılığının günümüzde kısa, orta ve uzun vadeli olmak üzere üç ana sorunu vardır. Diğer bütün sorunlar bu üç ana sorundan kaynaklanmaktadır. Kısa vadeli sorun günümüzde hayvancılıkta yaşanan büyük krizdir. Bu krizin nedeni dövizin olağanüstü artışı sonucu girdi maliyetlerinin yükselmesidir. Başta fabrika yemi olmak üzere elektrik, gübre, tohum, mazot, veteriner ilaç ve aşılarında büyük fiyat artışları yaşanmıştır. Örneğin bir kilo fabrika yemi 5 lirayı bulurken soğutulmuş inek sütünün maliyeti 4.95 lira, referans satış fiyatı da 4.70 lira olmuştur. Yani üreticiler bir litre süt satıp bir kilo fabrika yemi alamaz duruma düşmüşlerdir. Aynı şekilde 3 yıl önce bir kilo karkas etin […]

            Hayvan refahı konusu son 60 yıldır dünyanın hayvancılık gündeminde önemli bir yer tutmaktadır.  Ancak, hayvan refahının uluslararası toplumda tartışılması 2014 yılında Birleşmiş Milletler Teşkilatının öncülüğünde ve 46 ülkenin desteği ile kabul edilen Uluslararası Hayvan Refahı Bildirgesinin yürürlüğe girmesiyle yoğunluk kazanmıştır.            Günümüzde Avrupa Birliği Kuruluşları ve üye ülkelerde hayvan refahı konusunda önemli gelişmeler kaydedilmiş ve birçok yasal düzenlemeler yapılmıştır.            Hayvan refahının ilk gündeme geldiği yıllarda bu kavram bir tek stres temeline dayandırılmıştır. Ancak sonraki yıllarda hayvan hakları ve davranışlarındaki gelişmeler sonucu hayvanların duygulara da sahip oldukları anlaşılınca refahın iyileştirilmesinde sadece içinde bulunulan fiziki koşulların düzeltilmesinin yeterli olmadığı, duyguların […]

Sorun- Üretim Maliyetleri Yüksek, Ürün Fiyatları Düşüktür: En önemli hayvansal ürünlerin başında gelen kırmızı etin ve çiğ inek sütünün günümüzdeki üretim maliyetleri çok yüksektir. Maliyeti artıran unsurların başında hiç kuşkusuz fabrika yemi fiyatlarının yüksekliği gelmektedir. Özellikle yeterli arazisi olmadığı için kaba ve tane yemlerini üretemeyen küçük ve orta ölçekli aile sığırcılık işletmeleri fabrika yemi fiyatlarının yüksekliğinden olumsuz yönde etkilenmektedir. Fabrika yemi üreticileri ise başta soya ve mısır olmak üzere ham maddelerin yaklaşık yarısını ithal ettiklerinden dolayı fiyatların yükseldiğini iddia etmektedirler. Ayrıca; mazot, gübre, elektrik, veteriner ilaçları gibi girdilerin fiyatlarının yüksek olması da maliyetleri artırmaktadır. Çözüm-Türkiye’deki süt üreticileri kar edememelerinin nedenini […]

Cumhuriyetten önce Osmanlı İmparatorluğu döneminde hayvan ıslahı alanında her hangi bir ıslah çalışması mevcut değildi. O dönemde Anadolu’da Boz Irk, Yerli Kara Irkı, Güney Anadolu Kırmızısı Irkı gibi yerli sığır ırkları; Kıvırcık, Sakız, Akkaraman, Morkaraman, İvesi gibi yerli koyun ırkları yetiştirilmekteydi. Bu ırklar verimleri az olmakla beraber çevre koşullarına uyumlu ve hastalıklara karşı dayanıklı ırklardı. Cumhuriyet dönemi her alanda olduğu gibi hayvancılık alanında da büyük atılımların yaşandığı bir dönem olmuştur. Dönemin son derece kıt bütçe olanaklarına rağmen 1925 de Karacabey’deki çiftlik hara haline dönüştürülmüş, izleyen 10 yıl içerisinde ise Çifteler, Konya ve Çukurova Haraları kurulmuştur.1926 yılında Dünyada Rusya’dan sonra ikinci […]