Prof. Dr. Hazım GÖKÇEN

Hayvanlarımızı Nasıl Beslemeliyiz?


Hayvanların yeterli ve dengeli beslenmesi özellikle et, süt ve yavru verimi açısından son derece önemlidir. Günlük yiyecekleri ile yeterli enerji ve proteni alamayan süt inekleri yavru dolayısıyla da süt veremezler. Özellikle enerji eksikliği halinde cinsiyet hormonları salgılanmayacağından kızgınlık, yumurta oluşumu, döllenme ve gebelik gibi hayati önem taşıyan olaylarda aksaklıklar ortaya çıkar ve haliyle gebelik oluşmaz. Yavru verimi olmayan bir ineğin süt veriminin de olamayacağı doğaldır. Ayrıca günlük yiyeceklerinde protein eksik olan ineklerin mevcut süt veriminde de azalmalar görülür. Bu nedenlerle ineklerimizin beslenmesine özel bir önem vermemiz gerekir. Hayvanları beslemek sanıldığının aksine çok teknik bir iştir. Eskilerin “ saldım çayıra, mevlam […]

Köylü Soruyor ( TV Programı ) Türkiye’de Veteriner Hekimliği’nin Sorunları


Denge ve Denetim ( TV Programı ) Mevlana


Buzağı Kayıpları


Buzağı bir süt sığırcılığı işletmesinin geleceği aynı zamanda da kırmızı et üretiminin kaynağıdır. İşletmede sürdürülebilir bir süt üretimi sağlıklı ve yeterli buzağı üretiminden geçer. Buzağı olmazsa süt olmayacağı gibi ileride süt üretiminde kullanılacak düve ve ineklerin kaynağını buzağılar oluşturacaktır. Kaldı ki bugünkü koşullarda Türkiye’de üreticiler sütün ucuz olması nedeniyle sadece buzağıdan kar ettiklerini ileri sürmektedirler. Buzağı kayıplarının oluşması bir çok nedene bağlıdır. Bunlardan en önemlisi mevcut inek ve düvelerin buzağı verimlerinin düşük olmasıdır. Elde sağlam veriler bulunmasa da günümüzde buzağı veriminin %60 civarında olduğu düşünülmektedir. Türkiye’de mevcut 14 milyon sığırın yaklaşık 5.5 milyonunun boğa altı yani tohumlamaya ya da çiftleşmeye […]

Süt İneklerinde Stres Yönetimi


Stres insanlarda olduğu gibi hayvanlarda da çok büyük bir öneme sahiptir. Hayvanlar strese insanlardan daha fazla duyarlıdırlar. Stres sırasında salgılanan stres hormonları düz kasları gevşeterek vücutta rahatlık sağlayan mutluluk hormonunu baskılayıp çeşitli organlarda önemli işlev bozukluklarına neden olurlar. Stres doğrudan beyini etkileyerek bu organdan salgılanan hormonların mekanizmasını bozar ve bunun sonucunda cinsel hormonlarda da aksaklıklar ortaya çıkarak kızgınlık gösterme ve döl tutmada sorunlar meydana gelir. Böylesine önemli olan stres olgusu özellikle süt sığırlarında süt ve yavru kayıplarına ve işletme ekonomisinde zararlara neden olur. Süt sığırlarında strese yol açan faktörleri nakliye, doğum, ahır konforunun yetersizliği, yemin bozuk olması, yem, bakıcı ve […]

Kamu Hayvan Sağlığı Örgütlenmesi


Türkiye coğrafi konumu nedeniyle salgın hayvan hastalıklarının girişine elverişli bir ülkedir. Çünkü Türkiye, doğusunda ve güneyinde yer alan İran, Irak ve Suriye gibi ülkelerle uzun bir kara sınırına sahiptir. Bu sınır hattı yıllar boyunca anılan bu komşu ülkelerle Türkiye arasında insan ve hayvan kaçakçılığına geçit vermiştir. Geçmişte Türkiye’den komşu ülkelere yapılan hayvan kaçakçılığı günümüzde tersine dönmüş ve komşu ülkelerden Türkiye’ye doğru yapılmaya başlanmıştır. Hele son yıllarda terör olayları ve Suriye’deki iç savaş nedeniyle kaçak hayvan girişleri büyük bir artış göstermiştir. Bugün komşularımızla aramızdaki sınır güvenliği neredeyse yok denecek kadar azdır. Uzun yıllar boyunca doğu ve güney sınırlarımızda bulunan komşu ülkelerden […]

Veteriner Halk Sağlığı


Her ne kadar Veteriner Hekimliğin temel işlevi hayvan sağlığını korumak olarak bilinse de insan sağlığını korumak işlevi de en az onun kadar önemlidir. Çünkü hayvanlardan insanlara zoonoz adı verilen çok sayıda hastalık bulaşmaktadır. Dünyada insanlarda hastalık yapan 1709 etkenden 832 si yani %48 i ya doğrudan hayvanlardan ya da hayvansal ürünlerden geçmektedir. Son on yıl içerisinde insanlarda ortaya çıkan hastalıkların %80 i hayvansal kökenlidir. Bunlar arasında kuş gribi, domuz gribi, kırım-kongo kanamalı ateşi, sığırların süngerimsi beyin bozukluğu, ebola, akut solunum yolları enfeksiyonu gibi hastalıklar sayılabilir. Sağlık Bakanlığının tehlikeli görüp ihbarını mecburi kıldığı 50 hastalıktan 26 sı hayvanlardan bulaşmaktadır. Dünyada bioterörizm […]

Hayvancılıkta Koruyucu Hekimlik


Koruyucu hayvan sağlığı olgusu sürü yönetimi ilkelerinin temelini oluşturur. Günümüzde insan sağlığında olduğu gibi hayvan sağlığında da tedavi edici hekimlikten ziyade koruyucu hekimlik ön plana çıkmış bulunmaktadır. Çünkü bir hayvana hasta olduktan sonra yapılacak tedavi ve harcanacak ilaç masrafları çok yüksek meblağlara ulaşmaktadır. Bir de insandan farklı olarak hasta hayvanın tedavi edilememesi durumunda kesilmesi söz konusudur ki bu durum hayvanın damızlık değerinin çok altında bir fiyata kasaba satılması sonucunu doğurur. O nedenle hayvanların önceden alınacak kimi basit ve uygulanabilir koruyucu önlemlerle hastalandırılmamaları işletmenin karlılığı açısından da çok büyük bir önem taşır. Süt sığırlarında belli dönemlerde alınacak besleme, bakım ve aşılama […]

Dünya Veteriner Hekimleri Günü ve Düşündürdükleri


Öncelikle şunu belirteyim ki, yazdıklarımı okuyunca özellikle genç meslektaşlarım sakın benim meslek sevgimden ve duyarlılığımdan şüphe etmesinler. Öğrenciliğimden beri yani 51 yıldır mensubu olduğum mesleğimle ve meslektaşlarımla her zaman gurur duydum ve düşüncelerimi bugüne kadar dergilerde, gazetelerde ve internet gruplarında yazdığım 400 ün üzerindeki mesleki yazıda da dile getirdim. Bu yazılarımda mesleğimizin yararına olacak öneriler kadar öz eleştiri kültürünü de yerleştirmeye çalıştım. Yazımın bu bağlamda değerlendirilmesini meslektaşlarımdan özellikle rica ederim. Biliyorsunuz her yılın Nisan ayının son Cumartesi günü Dünya Veteriner Hekimleri Günü olarak kutlanmaktadır. Bu yıl da 30 Nisan Cumartesi günü tüm Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bu anlamlı gün […]

Neden Sun’i Tohumlama?


Dünyanın en eski biyoteknolojisi olarak kabul edilen suni tohumlama çiftlik hayvanlarında ancak 20.Yüzyılın başında uygulamaya konulabilmiştir. Türkiye, suni tohumlamayı Dünyada ikinci olarak başlatmış ancak halk elindeki çiftlik hayvanlarında yaygın olarak uygulanması çeşitli nedenlerden dolayı 1950 yılından sonra olmuştur. O yıldan günümüze kadar sığırlarda aralıksız olarak uygulanan suni tohumlamadan gerek sayı gerekse döl verimi açısından yeterli sonuçlar alındığını maalesef söyleyemiyoruz. Geçtiğimiz yıl Türkiye’de tohumlanan inek ya da düve sayısı yaklaşık iki buçuk milyon olmuştur. Bu sayı boğa altı dediğimiz tohumlanabilir inek ya da düve sayısının yaklaşık %40’ını oluşturmaktadır ki bu oran A.B.D ve Avrupa Birliğinin hayvancılığı gelişmiş ülkeleri ile kıyaslandığında son […]
css.php