Dünya Veteriner Hekimleri Günü ve Düşündürdükleri
Öncelikle şunu belirteyim ki, yazdıklarımı okuyunca özellikle genç meslektaşlarım sakın benim meslek sevgimden ve duyarlılığımdan şüphe etmesinler. Öğrenciliğimden beri yani 51 yıldır mensubu olduğum mesleğimle ve meslektaşlarımla her zaman gurur duydum ve düşüncelerimi bugüne kadar dergilerde, gazetelerde ve internet gruplarında yazdığım 400 ün üzerindeki mesleki yazıda da dile getirdim. Bu yazılarımda mesleğimizin yararına olacak öneriler kadar öz eleştiri kültürünü de yerleştirmeye çalıştım. Yazımın bu bağlamda değerlendirilmesini meslektaşlarımdan özellikle rica ederim. Biliyorsunuz her yılın Nisan ayının son Cumartesi günü Dünya Veteriner Hekimleri Günü olarak kutlanmaktadır. Bu yıl da 30 Nisan Cumartesi günü tüm Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bu anlamlı gün […]
Neden Sun’i Tohumlama?
Dünyanın en eski biyoteknolojisi olarak kabul edilen suni tohumlama çiftlik hayvanlarında ancak 20.Yüzyılın başında uygulamaya konulabilmiştir. Türkiye, suni tohumlamayı Dünyada ikinci olarak başlatmış ancak halk elindeki çiftlik hayvanlarında yaygın olarak uygulanması çeşitli nedenlerden dolayı 1950 yılından sonra olmuştur. O yıldan günümüze kadar sığırlarda aralıksız olarak uygulanan suni tohumlamadan gerek sayı gerekse döl verimi açısından yeterli sonuçlar alındığını maalesef söyleyemiyoruz. Geçtiğimiz yıl Türkiye’de tohumlanan inek ya da düve sayısı yaklaşık iki buçuk milyon olmuştur. Bu sayı boğa altı dediğimiz tohumlanabilir inek ya da düve sayısının yaklaşık %40’ını oluşturmaktadır ki bu oran A.B.D ve Avrupa Birliğinin hayvancılığı gelişmiş ülkeleri ile kıyaslandığında son […]
Hayvan Refahı
H A Y V A N R E F A H I İnsanlar evde rahatları yerinde olduğunda nasıl mutluluk içinde yaşarlarsa hayvanlar da barınaklarında konfor içinde olduklarında aynı mutluluğu tadarlar. Ancak hayvanların insanlardan farkı verim vermeleridir. Hayvanların ancak rahat bir ortamda stressiz yaşam sürdüklerinde verimleri artar. Çünkü her tür hayvan verimi hormonlar tarafından yönlendirilir, hormonların da oluştuğu organ genellikle beyindir. Onun için huzur içinde rahat bir yaşam süren hayvanlarda beyinin hormon salgılama işlevi daha düzgün olacağından verimlerde de artış gözlenir. Bu nedenle hayvan refahı ya da konforu hayvan yetiştiriciliğinde çok büyük bir önem taşır. Hayvanların özellikle de süt ineklerinin en […]
Hayvancılıkta Kayıt Tutmanın Önemi
Türkiye’de hayvancılığın önde gelen sorunlarından biri eğitimsizlik diğeri de kayıt tutmamaktır. Aslına bu iki sorun arasında çok sıkı bir bağ mevcuttur. Eğitimsiz yetiştiriciler genelde kayıt ta tutmamaktadır. Oysaki, kayıt tutmak hangi ölçekte olursa olsun bir hayvancılık işletmesinde verimliliği ve karlılığı artıran en önemli unsurdur. Ülkemizde çoğunlukla geleneksel olarak yapılan aile içi tüketime dönük hayvancılık yıllardır sürdürülen tüm çaba ve desteklere karşın bilimsel ya da pazara dönük üretim yapan modern hayvancılığa bir türlü evrilememiştir. Nitekim, günümüzde Türkiye’deki Tarım İşletmeleri’nin yaklaşık % 3 ünde sadece hayvancılık yapılmakta, hayvancılık yapılan işletmelerde de ölçek büyüklüğü ortalama 5-10 civarında bulunmaktadır. Bu ölçekteki bir hayvancılık işletmesinin […]
İneklerde Döl Tutmama Sorunu
Çiftlik hayvanlarının en önemli verimi döl verimidir. Et, süt gibi öteki tüm verimler ancak döl verimi yeterli olduğu taktirde süreklilik kazanabilir. Örneğin yavru doğurmayan bir ineğin süt vermesi de söz konusu olamaz. O nedenle infertilite yani döl tutmama sorunu bir süt sığırcılığı işletmesinin karlılığını daha doğrusu verimlerin süregenliğini etkileyen çok önemli bir olgudur. İnek ve düvelerde döl tutma olgusu çok değişik faktörlerin bir araya gelmesi ile oluşan kompleks bir olaydır. Bu faktörler arasında genetiği, hormonları, hastalıkları, beslenmeyi, genital sağlığı ve stresi sayabiliriz. Döl tutma olayının üç önemli boyutu vardır. Bunları hayvan, insan ve teknik olarak sınıflandırabiliriz. Döl tutmanın hayvan boyutu […]
Hayvan Hastalıkları Ne Durumda?
Son günlerde hayvancılık sektöründe iki konu yoğunlukla tartışılıyor. Bu konulardan birisi çiğ süt üretiminin fazlalığı ve buna bağlı olarak ortaya çıkan fiyat düşüklüğü, diğeri de et üretiminin azlığı nedeniyle et fiyatlarının yüksekliği ve buna bağlı olarak gündeme gelen ithalat. Başta Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yetkilileri olmak üzere hayvancılık sektörünün tüm paydaşları her iki konuda da görüşlerini ve çözüm önerilerini bildiriyorlar. Ne var ki, en az bu iki konu kadar önemli hayvan hastalıkları konusuna hiç değinilmiyor. Oysa hastalıklar konusu et ve süt üretimini çok yakından ilgilendiren bir konu ve ne yazık ki Ülkemizde çok yaygın bir durumda. Bu konuda kesin […]
Genç Çiftçiler Köye Döner mi?
Hükumet kısa bir süre önce özellikle genç çiftçilere yönelik olarak otuz bin liralık hibe kararnamesi ve uygulama genelgesi yayınladı. Üç yıllık bir süreyi kapsayacak olan ve 13 Nisan 2016’da yürürlüğe giren bu uygulamanın temel amacı gençleri kırsal kesime çekerek bitkisel ve hayvansal üretimle uğraşmalarını sağlamak olarak açıklandı. Bu projenin başarıya ulaşması ve gençlerin kırsal kesimde üretime katkıda bulunmaları hiç kuşkusuz kimsenin ret edemeyeceği bir husustur. Ancak bu konuda açıklığa kavuşması gereken kimi konuların mevcut olduğu da bir gerçektir. Hayvansal üretim açısından olaya bakıldığında en başta şu sorunun yanıtını aramak gerekir. Acaba kırsal kesimde yaşayan gençler neden köyden ve hayvancılıktan uzaklaştılar? […]
Hayvan Yetiştiricilerinin Eğitimi
Türkiye’de hayvancılık yakın sayılacak bir tarihe kadar babadan, dededen kalma usullerle yapılıyordu. Yetiştiriciler kendilerinden öncekiler nasıl bir hayvan bakımı ve beslemesi yapıyorlarsa aynısını hayvanlarında uyguluyorlardı. Tabii böyle olunca da hayvanlardan yeterli verim alamıyorlar ve dolayısıyla da kar edemiyorlardı. O dönemde yetiştirici eğitimi istenilen düzeyde değildi. Bugün bile hala aynı şekilde yani eski usullerle aile hayvancılığı yapan yetiştiriciler bulunmaktadır. Bu gibi yetiştiriciler pazara değil aile içine üretim yaptıkları için kar amacı gütmemekte, ailenin gıda ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla baktıkları birkaç baş hayvanı bir damda genellikle yemek, sebze ve meyve artıkları ile beslemektedirler. Yaklaşık otuz yıldan beri özellikle pazara üretim yapan küçük aile […]
Çiğ Sütün Azı da Sorun Çoğu da
Hayvancılıkta en önemli verim döl verimidir. Çünkü yavru olmazsa süt de olmaz. Ancak üretilen miktar ve satış potansiyeli olarak süt verimi daha ön plana çıkmaktadır. Aslında süt sığırı yetiştiriciliğinde döl verimi araç süt verimi ise amaçtır. Nihai amaç süt elde etmek ve onu satarak para kazanıp işletmeyi karlı hale getirmektir. Süt üretimi yıllar boyunca fazla bir artış göstermemiş, örneğin süt sığırcılığında inek başına ortalama süt verimi yıllık bir ton civarında kalmıştır. Bunda, sütçü sığır ırklarının genelde düşük verimli yerli ırklardan oluşması ve yüksek verimli kültür ırklarının toplam sığır varlığı içindeki payının düşük olmasının büyük rolü vardır. Ancak son yıllarda bir […]
Hayvanlarımız Yeterince Doymuyor mu?
Türkiye’de yaklaşık 15 milyon büyükbaş, 45 milyon da küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Bu rakamlar Türkiye’nin hayvan sayısı bakımından Dünya’da en ön sıralarda yer aldığını göstermektedir. Ne var ki, sayısal üstünlüğüne karşın Türkiye’deki büyük ve küçükbaş hayvanların yeterince doyduğunu söyleyemeyiz. Doymak bir yana yaşamlarını sürdürebilmek için gerekli olan enerjiyi bile alamamaktadırlar. Bunun kanıtını kaba yem üretim rakamlarından görebiliriz. Türkiye’de son istatistiklere göre 45 milyon ton kaba yem üretilmektedir. Ne var ki, rakamsal olarak önemli sayılabilecek bu üretim miktarının üçte ikisini kalitesiz kaba yemler olarak da tanımlanan ve besleyici değeri çok düşük olan sap, saman ve mera otları oluşturmaktadır. Toplam kaba yem üretiminin […]
