Prof. Dr. Hazım GÖKÇEN

Türkiye’de yıllardır süregelen bir kırmızı et sorununun bulunduğu herkesce bilinmektedir. Alınan tüm önlemlere, hatta Bakan değişikliğine rağmen kırmızı et sorunu bir türlü çözülememektedir. Aslında çözüm kolaydır ama her nedense yıllardır gidilen yol yanlıştır. Herşeyden önce Türkiye yıllar önce Montofon’dan geliştirdiği bir etçi sığır ırkı olan Karacabey Esmerini her ne hal ise terketmiştir. Onun yerine Amerika’nın ve Batı’nın dayatması ile sütçü Holştayn ırkı tercih edilmiştir. Böyle olunca da besi materyali olarak daha çok canlı ağırlık artışı az olan Holştayn danalar kullanılmıştır. Yıllardır kimsenin aklına Türkiye’ye özgü etçi bir sığır ırkı geliştirmek gelmemiştir. Son yıllarda gittikçe yaygınlaşan saf Simental yetiştiriciliği ya da […]

Somali Afrika Kıtasının doğusunda yer alan, Hint Okyanusu, Aden Körfezi, Etyopya, Kenya ve Cibuti ile çevrili, 9.5 milyon nüfusu olan bir islam ülkesidir. Somali 1980 li yıllara kadar Tarım ve Hayvancılıkta gelişmiş bir ülke idi. Öyle ki kendi halkını doyurduğu gibi bütün Arap Yarımadasının kırmızı et ihtiyacının %85 ini karşılayabilecek bir potansiyele sahipti. Ancak Somali, 1980 li yılların başından itibaren daha önce kendilerini sömüren ülkelerin de teşviki ile IMF’nin boyunduruğu altına girdi. IMF Somali’ye verdiği yüksek faizli kredilerle hayvancılık dışı alanlarda da yapılacak yatırımların önünü açtı. Bu arada hayvancılıkta büyük bir liberalizasyon programı uygulanmaya başlandı. IMF’nin dayatması ile Devlet Veteriner […]

Türkiye, dört iklimin aynı anda yaşandığı ve çeşitli coğrafi yapıların bir arada bulunduğu Dünyanın nadir ülkelerinden biridir. Eko sistemin bu denli zenginliği Türkiye’de çok farklı bitki ve hayvan türlerinin oluşmasını sağlamıştır. Endemik bitkiler ve hayvanlar Anadolu coğrafyasında bin yıllardır bulundukları çevreye tam adapte olarak varlıklarını sürdürmektedirler. Küçükbaş hayvanlardan koyun ve keçiler de ilk defa Anadolu’da evcilleştirilmişlerdir. Bu türlere bağlı çok sayıda ırk ise tüm Anadolu’da kimisi yaygın kimisi de mikro klimalarla sınırlı olarak yaşamaktadır. Yerli ırklar adını da verdiğimiz bu ırklar yüzyıllar boyunca Türk insanının ihtiyaçlarını karşılamak konusunda önemli katkılarda bulunmuşlar, fakat ne yazıktır ki yeterli ilgiyi görmediklerinden hem verimlerinde […]

Geçenlerde basında, denizi olmayan Kahramanmaraş’ta yılda 6 bin ton balık ihracatı yapılıp 20 milyon dolarlık döviz geliri elde edildiği haberini okuyunca ihmal edilen bir hayvancılık faaliyeti olan balıkçılığın bugünkü durumunu ve belli başlı sorunlarını rakamlarla ortaya koymak istedim. Bilindiği gibi Türkiye’de balıkçılık denizlerde ve iç sularda yapılan avcılık ve yine denizlerde ve iç sularda yapılan yetiştiricilik olmak üzere iki şekilde icra edilmektedir. Denizlerde daha çok hamsi, sardalya, istavrit, palamut, lüfer avlanırken iç sularda daha çok alabalık, çipura ve levrek yetiştirilmektedir. Türkiye’de deniz avcılığının çok eski bir geçmişi olmakla birlikte, denizlerde ve iç sularda yapılan balık yetiştiriciliği 1980 li yılların ilk […]

Türkiye’de yıllardır süregelen bir kırmızı et sorununun bulunduğu herkesce bilinen bir gerçektir. Alınan tüm önlemlere, hatta Bakan değişikliğine rağmen kırmızı et sorunu bir türlü çözülememektedir. Aslında çözüm kolaydır ama her nedense yıllardır gidilen yol yanlıştır. Herşeyden önce Türkiye yıllar önce Montofon’dan geliştirdiği bir etçi sığır ırkı olan Karacabey Esmerini her ne hal ise terketmiştir. Onun yerine Amerika’nın ve Batı’nın dayatması ile sütçü Holştayn ırkı tercih edilmiştir. Böyle olunca da besi materyali olarak daha çok canlı ağırlık artışı az olan Holştayn danalar kullanılmıştır. Yıllardır kimsenin aklına Türkiye’ye özgü etçi bir sığır ırkı geliştirmek gelmemiştir. Son yıllarda gittikçe yaygınlaşan saf Simental yetiştiriciliği […]

Koyun ve keçi yetiştiriciliği yüz yıllardır Türkiye’nin hayvancılık faaliyetleri içerisinde çok önemli bir yer tutmuştur. Koyun ve keçinin ilk kez Anadolu’da evcilleştiridiğine dair kanıtlar mevcuttur. Merinos koyununun ve Tiftik keçisinin Anadolu’da ortaya çıktığı, sonra çeşitli yollardan Dünyanın diğer ülkelerine yayıldığı bilimsel olarak da ortaya konulmuştur. Türkiye’de yüz yıllardır ilkel yöntemlerle yapılan koyunculuk ve keçicilik Cumhuriyetten sonra önemli bir ivme kazanmıştır. Özellikle yünlü dokuma sanayinin gelişmesine parelel olarak artan ince yapağı ihtiyacı yerli koyunlardan sağlanamayınca merinoslaştırma konusu gündeme gelmiştir. Bu amaçla Almanya’dan ithal edilen Merinos koçlarla yerli Kıvırcık ve Akkaraman koyunlarının melezlenmesi sonucu kombine verimli Karacabey ve Konya Merinos ırkları ortaya […]

SÜT İNEKLERİNDE KARLILIĞIN ESASLARI 1. Barınağa Fazla Para Harcama. – Paranı çimentoya, demire yatırma. – Kapalı, betonarme ahırdan kesinlikle vaz geç. – Yarı açık ahır yap. – Yan taraflara duvar çekme. 2. Barınak Konforuna Özen Göster. – Ahırı kuru ve temiz tut. – Ahırı iyi havalandır. – Her ineğe ayrı yatma yeri hazırla. – Altlığa önem ver. – Yemliği ve suluğu ulaşılabilir yere yap, – Her ineğe yeterli gezinme alanı sağla. – İneklere temiz su ver. – Yemlikten yemi eksik etme. 3. Damızlıkları Doğru Seç. – Uygun ırkı seç. – Mümkünse damızlığı kendin yetiştir. – Damızlığı hastalıksız işletmelerden al. – […]

Milli Tarım Projesinde Türkiye’nin değişik bölgelerindeki sekiz ilde en az 250 baş kapasiteli “Damızlık Manda Üretim Merkezleri ” kurulacağı ve bu amaçla yapılan fiziki ve canlı yatırımlara %50 hibe desteği verileceği ön görülmektedir. Bence, Projenin en can alıcı noktası ve en uygulanabilir yanı manda yetiştiriciliğine verilecek destektir. Mandanın ana vatanı Asya, özellikle de Hindistan’dır. Dünya manda varlığının %97 si Asya’da, bunun da yaklaşık 105 milyonu Hindistan’da bulunmaktadır. Hindistan’dan Türkiye’ye gelen manda, oradan da Haçlı Seferleri ile Avrupa’ya gitmiştir. Avrupa’da başta İtalya olmak üzere Romanya, Makedonya, Bulgaristan ve Yunanistan’da manda yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye’de ise Afyon, Sivas, Samsun, Çorum, Amasya ve Balıkesir […]

Keçi koyun kadar olmasa da Türk halkının hayvancılık alanındaki geçim kaynaklarından birisidir. Keçi dayanıklı ve kanaatkar bir hayvan olması nedeniyle tarihin her döneminde Türk halkı tarafından severek yetiştirilen bir hayvan türü olmuştur. Keçi, anatomik ve fizyolojik yapısı gereği hiç değerlendirilmeyen alanlarda bile yayılıp oralardaki bitki örtüsünü kaliteli hayvansal ürünlere dönüştürebilmektedir. Koyunun olduğu gibi keçinin de Ana Vatanı Anadolu coğrafyasıdır. Koyunun ve keçinin ilk kez Anadolu’da evcilleştirildiği ileri sürülmektedir. Özellikle, adından da anlaşılacağı gibi Ankara (Tiftik) Keçisinin Anadolu’da ortaya çıktığı ve oradan çeşitli vasıtalarla tüm Dünya’ya yayıldığı bir gerçektir. Bugün Dünyanın çeşitli Ülkelerinde Tiftik Keçisi kültür ırkı bir hayvan türü olarak […]

İster besi isterse süt üretimi amaçlı olsun bir sığırcılık işletmesi kurarken dikkat edilmesi gereken en önemli husus kurulacak işletmenin yeri ve arazi büyüklüğüdür. Bu iki unsuru göz önüne almayan işletmeler en verimli damızlık hayvanları getirseler, en modern ahırları inşa etseler, en teknik alet ve ekipmanı kursalar dahi karlılığı ve devamlılığı sağlayamazlar. En başta işletmedeki hayvan barınaklarının inşa edileceği alanın çok iyi tespiti gerekir. Barınakların kurulacağı arazinin güneye doğru eğimli olması ve toprağının geçirgen olması gerekir. İşletmenin yerleşim bölgelerine yakın olmamasına dikkat edilmelidir. Zaten yeni çıkarılan Bütünşehir Yasası köyden dönüşen mahallelerdeki meskun yerlerde bile hayvancılık işletmesi kurulmasını yasaklanmıştır. İşletmenin ana yollardan […]