Prof. Dr. Hazım GÖKÇEN

Tek Tıp, Tek Sağlık


Yaşadığımız dünyada, insan sağlığı, çevre sağlığı, hayvan sağlığı ve gıda güvenliği olguları tıpkı bir masanın dört ayağı gibi Global Sağlığı ayakta tutmakta ve bu tanımlama günümüzde Tek Tıp-Tek sağlık olarak nitelendirilmektedir.Gittikçe kirlenen çevre (ekosistem) insanların ve hayvanların hastalanmasına neden olurken, çiftlikten çatala uzanan süreçte gıda güvenliğini ciddi bir biçimde tehlikeye sokmaktadır. Kısaca belirtmek gerekirse sağlıksız çevre sağlıksız hayvanı, sağlıksız hayvan sağlıksız gıdayı, sağlıksız gıda sağlıksız insanı, sağlıksız insan da sağlıksız toplumu oluşturmaktadır. İnsanlarda görülen gıdaya bağlı hastalıkların %90 ı hayvansal kökenlidir. Dünyanın her hangi bir yerindeki hayvanlarda hastalık yapan bir mikrop kısa sürede çok uzaklardaki bölgelere de sıçrayarak hayvanlarda ve […]

Cumhuriyet Döneminde Türkiye Hayvancılığı


Cumhuriyetten önce, Osmanlı İmparatorluğu döneminde her ne kadar çeşitli isimler altında ve çeşitli bakanlıklara bağlı bir kamu veteriner hekimliği ve hayvancılık örgütlenmesi mevcut olsa da her iki alanda da önemli sayılabilecek bir faaliyete rastlanmamıştır. Cumhuriyet Dönemini kökten etkileyecek büyüklükteki ilk faaliyet olarak 17 Şubat 1923 günü İzmir’de toplanan Birinci İktisat Kongresi’ni sayabiliriz. Bu Kongrenin açış konuşmasını yapan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, “ Yeni Türkiye’mizi layık olduğu düzeye eriştirebilmemiz için mutlaka ekonomimize birinci derecede önem vermek zorundayız. Ekonomi, ziraat demektir, ticaret demektir, çalışma demektir, yani her şey demektir “ diyerek ziraatin yani tarım ve hayvancılığın ne kadar önemli olduğunu çok anlamlı […]

Zoonotik Hastalıklar Nedir, Ne Değildir?


Zoonoz ya da zoonotik hastalıklar denilince, hayvanlardan insanlara, insanlardan da hayvanlara geçen hastalıklar akla gelir. Çok az da olsa hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar, insanlardan insanlara da bulaşabilmektedir. Dünyada mevcut 200’ün üzerindeki zoonotik hastalığın yaklaşık 40’ına Türkiye’de de rastlanmaktadır. Günümüzde insanlarda görülen mikrobik hastalıkların yaklaşık %61’i hayvansal kökenlidir. Bu oran son otuz yıl içinde ortaya çıkan hastalıklarda %75’e ulaşmaktadır. Sağlık Bakanlığının bildirimini zorunlu kıldığı 50 hastalıktan 26’sı hayvanlarda da görülmektedir. Biyoterörizm amacıyla kullanılan ajanların tümü hayvan hastalıklarının etkenleridir. İnsanlarda gıda zehirlenmesine yol açan etkenlerin %90’ı hayvansal kökenlidir. Çok eski yıllardan beri görülen zoonotik hastalıklar arasında kuduz, şarbon, malta humması, verem, kist […]

Danimarka’da Veteriner Hekimliği Yüksek Öğretimi


Danimarka Kopenhag Üniversitesi, Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fen Bilimleri Fakültesi, Sosyal Bilimler Fakültesi, Sayısal Bilimler Fakültesi, Hukuk Fakültesi ve İlahiyat Fakültesi olmak üzere altı fakülteden oluşmaktadır. Danimarka’da veteriner hekimliği yüksek öğretimi Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesine bağlı olarak yürütülmektedir. Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesi’nin 1- Biyomedikal Bilimler, 2- Hücresel ve Moleküler Tıp, 3- Farmakoloji, 4- Adli Tıp, 5- İmmunoloji ve Bakteriyoloji, 6- Klinik Tıbbı, 7- Nörolojik Bilimler, 8- Diş Hekimliği, 9- Eczacılık, 10. Halk Sağlığı, 11- Veteriner Tıbbı ve Hayvan Bilimleri, 12- Veteriner Klinik Bilimleri gibi bölümleri vardır. Görüleceği üzere, Danimarka’da veteriner hekimliği yüksek öğretimi son iki bölümde yapılmaktadır. […]

Türkiye’deki Veteriner Fakülteleri Sayısı


Değerli Meslektaşlarım, Türkiye’deki Veteriner Fakültelerinin sayısı bilindiği üzere her geçen gün artmaktadır. Bu artışın mesleğimize halen verdiği ya da gelecekte vereceği zarar hepimizce malumdur. Ben bu yazımda ayrıntıya girmeden, meslektaşlarımız arasında tartışma konusu olan Veteriner Fakültelerinin tam sayısını açıklamak istiyorum. ÖSYM Sitesinde yaptığım, 2017-2018 Öğretim Yılını kapsayan araştırmaya göre şu anda Türkiye sınırları içerisinde öğrenci alan 24 adet Veteriner Fakültesi bulunmaktadır. Bu fakülteleri alfabetik sıraya göre sayacak olursak; Aydın Adnan Menderes, Afyon Kocatepe, Aksaray, Ankara, Erzurum Atatürk, Balıkesir, Bingöl, Sivas Cumhuriyet, Adana (Ceyhan) Çukurova, Diyarbakır Dicle, Kayseri Erciyes, Elazığ Fırat, Şanlıurfa Harran, İstanbul, Kars Kafkas, Kırıkkale, Burdur Mehmet Akif Ersoy, […]

Gün Ayrışmak Değil Bütünleşmek Günüdür


Değerli Meslektaşlarım, Dün grubumuza gelen bir mailden Belediye Veteriner Hekimleri Derneği’nin kurulduğunu öğrenmiş olduk.Yeni Derneğin Belediyelerde çalışan meslektaşlarımıza hayırlı olmasını diliyorum Belediyelerde çalışan meslektaşlarımızın uzun yıllardan beri süregelen yığınla sorunu bulunduğu hepimizce bilinmektedir. Bunların en başında örgütlenme ve özlük hakları sorunları gelmektedir. Çoğu Belediyede daha önce mevcut olan Veteriner Müdürlükleri kapatıldı ve belediyelerde çalışan meslektaşlarımızın özlük haklarında önemli bir iyileşme yaşanmadı. Merkezi Ankara’da bulunan Veteriner Hekimleri Derneği 1930 yılında kuruldu. Derneğimiz 87 yıllık geçmişi ile Türkiye’deki sivil toplum örgütlerinin en eskileri arasında yer almaktadır. Veteriner Hekimleri Derneği, 1954 yılında Türk Veteriner Hekimleri Birliği kuruluncaya kadar tek mesleki örgüt olarak faaliyet […]

Gözle Görülmeyen Dört Organımız


TELOMER: Telomer kromozomların en uç kısımlarına verilen isimdir. Ayakkabı bağının ucundaki püskül görünümünde olan ve kromozomlar gibi çeşitli aminoasitlerin diziliminden meydana gelen telomerler hücrenin, dokunun, organın ve dolayısıyla tüm organizmanın yaşlanmasını tetikleyen, ömrünü kısaltan organellerdir. Hücre her bölündüğünde kromozomun ucundaki telomer kısalır. Telomerlerin uzun olması hücrelerin bölünme kapasitesini arttırır. Telomerler kısaldıkça hücrelerin bölünmeleri zorlaşır, ölen hücrelerin yerine yenileri gelmeyince de yaşlanma ve yaşlanmaya bağlı hastalıklar ortaya çıkar. Özetle yeni doğan bir bebekte telomerler uzun, yaşlı bir insanda ise kısadır. Telomeraz enzimi kısalan telomerleri onarmakla görevlidir. Telomer zincirlerinin uzun kalması telomeraz sayesinde olur. Eğer telomeraz yeterli ölçüde salgılanmazsa yaşlanma süreci hızlanır.Telomer […]

Bakanlığın Tek Sorunu Kırmızı Et mi?


Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı adından da anlaşılacağı üzere Türkiye’de gıda, tarım ve hayvancılık sektörlerinden sorumlu bir bakanlıktır. Saydığım bu üç sektörün çok sayıda da alt sektörü vardır. Bu sektörlerin yıllardan beri süregelen yığınla sorunu bulunduğunu hepimiz biliyoruz. Örneğin tüm insanları ilgilendiren bir gıda güvenliği sorunu yıllardır tartışılmaktadır. Şu anda ne yeyip ne yiyemiyeceğimizi bilemez durumdayız. Hileli gıdalar, sağlığa zararlı maddelerle raf ömrü uzatılmış yiyecekler, zirai ilaç kalıntılı meyve ve sebzeler, ağır metal içeren balıklar marketlerde boy göstermektedir. Bitkisel üretimin sorunları yok mu acaba? En başta, çoğu bitkisel ürünün fiyatı tarlada düşük, manavda yüksektir. Ürünler tarlada kalmakta, parsayı aracılar toplamaktadır. […]

Türkiye’de Arıcılığın Yapısı ve Sorunları


Son günlerde arıcılık Türkiye gündeminin en ön sıralarını işgal etmektedir. Bunun nedeni, 29 Eylül – 4 Ekim tarihlerinde, dünyanın bir numaralı arıcılık etkinliği olan Apimondia adlı Uluslar Arası Arıcılık Kongresinin İstanbul’da yapılacak olmasıdır. Yüze yakın Ülkenin bilim adamlarının ve arı yetiştiricilerinin katılacağı bu kongrede bir yandan yüzlerce bilimsel toplantı ve tebliğ sunumu yapılırken bir yandan da Türk arı yetiştiricileri ürünlerini tanıtma ve pazarlama şansı bulabileceklerdir. Asıl önemlisi bu kongreTürkiye’nin tanıtımı bakımından son derece büyük bir fırsat olacaktır. Türkiye’de arı yetiştiriciliği son yıllarda çok büyük bir gelişim kaydetmiştir. Gerçi kimi vakıfların arıcılık konusunda yıllar öncesinden başlayıp günümüze kadar devam eden hibe […]

Yeni Bakana Öneriler


Yeni Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı göreve gelir gelmez başta et olmak üzere hayvancılığın kronikleşmiş sorunlarını kucağında buldu. İddia edilenlerin aksine yeni Bakanın sektörden olmaması kanımca bir dezavantaj değildir. Eğer sektörden olanlar bu sorunları çözecek olsalardı, Bakanlığın her kurumunda görev yapmış bir veteriner hekimi olan Mehdi Eker döneminde her şeyin güllük gülistanlık olması gerekirdi. Sektörün içinde olanlarda ister istemez bir sabit fikir oluşuyor ve her şeyi ben bilirim psikozu içerisinde yanlışlar yapılabiliyor. Bu bağlamda yeni Bakana acizane ilk önerim politikalarını sadece Bakanlık bürokratları ile değil de Üniversitelerde ve reel sektörde hayvancılık konusunda araştırma ve yayın yapmış, kafa yormuş, yazı yazmış […]
css.php