Prof. Dr. Hazım GÖKÇEN

Türkiye’de Veteriner Hekimliği Öğretiminin İlk Yüz Yılı


Veteriner tarihçilerimiz tarafından yapılan çok değerli yayınlarda Türkiye’de veteriner hekimliği öğretiminin başlangıcından bugüne değin geçirmiş olduğu evreler ayrıntılarıyla ortaya konulmuştur. Ancak, bu bilimsel çalışmaların dışındaki yayınlarda özellikle tarihler ve tanımlar konusunda kimi farklılıkların yer aldığı da görülmektedir. O nedenle, veteriner tarihçilerimizin bilimsel çalışmalarından da yararlanarak Türkiye’de veteriner hekimliğinin ilk yüz yılını kronolojik olarak aşağıdaki şekilde özetlemeye çalıştım. Dünya’da ilk veteriner okulunun Claude Bourgelat tarafından 1762 yılında Fransa’nın Lyon kentinde kurulmasından tam 80 yıl sonra, 1842 de, İstanbul’da Prusyalı askeri veteriner hekim Godlewsky süvari okullarına veteriner hekimliği dersleri koydurarak Türkiye’de veteriner hekimliği öğretimini başlatmıştır. Derslere 1849 yılında Harp Okulunda, 1873 yılında […]

Türkiye’deki Veteriner Fakülteleri


Türkiye’deki veteriner fakültelerinin sayıları ne yazık ki meslek kamuoyu tarafından tam olarak bilinmemektedir. Bunda hiç kuşkusuz sürekli olarak yeni fakültelerin açılmasının da payı büyüktür. Türkiye içinde ve dışında YÖK sistemine bağlı olarak faaliyette bulunan ya da yasası çıktığı halde henüz faaliyete geçmemiş olan veteriner fakülteleri aşağıda sıralanmıştır. Halen öğretime devam eden fakülteler, 1- Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 2- Aksaray Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 3- Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 4- Erzurum Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 5- Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 6- Balıkesir Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 7- Bingöl Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 8- Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 9- […]

Türkiye’deki Veteriner Hekimliği Örgütleri


En yetkili ve özel yasa (6343 sayılı ve 1954 tarihli) ile kurulmuş mesleki örgütümüz Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB)’dir. TVHB’ne 70 veteriner hekim odası bağlıdır. Ayrıca, Türk Veteriner Hekimleri Vakfı ve Veteriner Hekimler Sendikası adlı iki örgütümüz daha vardır. Genel amaçlı 16 derneğimiz vardır. Bunlar; 1- Veteriner Hekimler Derneği, 2- Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Derneği, 3- Çiftlik Hayvanları Hekimliği Derneği, 4- Belediye Veteriner Hekimleri Derneği, 5- Klinisyen Veteriner Hekimleri Derneği, 6- Kedici Veteriner Hekimler Derneği. 7- Hayvan Hakları İçin Veteriner Hekimler Derneği, 8- Serbest Veteriner Hekimleri Derneği, 9- Kedi Hekimliği Derneği, 10- Gönüllü Veteriner Hekimler Derneği, 11- Genç Veteriner Hekimleri […]

Türkiye’deki Hayvancılık Örgütleri


Türkiye’de en eski tarım ve hayvancılık örgütü Türkiye Ziraat Odaları Birliği(TZOB) dir. Bu örgütün dışında ıslah ve üretim amaçlı yetiştirici örgütleri vardır. Islah amaçlı örgütleri; 1- Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, 2- Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği, 3-Türkiye Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği, 4- Türkiye Arı Yetiştiricileri Birliği olarak sıralayabiliriz. Üretim amaçlı örgütler ise, 1- Türkiye Süt Üreticileri Birliği, 2- Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Birliği, 3- Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği, 4- Türkiye Yumurta Üreticileri Birliği, 5- Türkiye Bal Üreticileri Birliği dir. Gerek ıslah gerekse üretim amaçlı örgütlerin illerde şubeleri de bulunmaktadır. Bunların dışında kooperatif yapısındaki hayvancılık örgütleri de […]

Hayvancılıkta Robot Kullanımı


Önceki yazılarımdan birinde Hayvancılık 4.0 kavramına değinmiştim. Burada kısaca özetlemem gerekirse, hayvancılıkta birinci evreyi çiftlik hayvanlarının sürüler halinde ve tümüyle serbest bir şekilde gece gündüz doğada, merada yayılmaları oluşturmaktadır. Hayvanların birer meta başka bir deyişle alışverişte para yerine takas olarak kullanılmaları sonucu değerleri artmış ve gerek hırsızlardan gerekse iklim koşullarından korunmaları amacıyla önceleri sazdan, sonraları ağaçtan, kerpiçten yapılan barınaklara konulmuşlardır. Bu evreyi de Hayvancılık 4.0 Kavramının ikinci evresi olarak tanımlamaktayız. Daha sonra et ve süt gibi hayvansal ürünlerin beslemedeki önemi anlaşılınca çiftlik hayvanlarının yavruları ile birlikte daha modern barınaklarda yetiştirilmesi ve verimlerinin artırılması hususu gündeme gelmiştir. Süt sağım makinesi ve […]

Yerel Yönetimlerin Kırsal Kalkınmadaki Rolü


Her gün bizzat içinde yaşadığımız gibi klasik belediyecilik anlayışı ulaşımı organize etmek, asfalt yol ve kaldırım yapmak, yeni park ve pazar yerleri açmak, kanalizasyon inşa etmek, su dağıtımını sağlamak, özetle insanların temel ihtiyaçlarını karşılamak ve işlerini kolaylaştırıcı önlemler almak gibi yaşamsal konuları kapsar. Ne var ki, bu klasik belediyecilik anlayışı Büyük Şehir Yasasının yürürlüğe girmesi ile değişik bir boyut kazanmıştır. Çünkü bu yasa ile merkez ve ilçelerdeki köyler mahalleye dönüşmüş ve büyükşehir belediyesine bağlanmıştır. Böyle olunca da büyükşehir belediyelerinin hem faaliyet alanları genişlemiş hem de faaliyetlerin çeşidi artmıştır. Bu yasa ile mahalleye dönüşen köylerde yaşayan vatandaşların ihtiyaçlarını gidermek de büyük […]

Tarihte ve Anılarda Sığır Vebası


Geçenlerde kütüphanemdeki yayınları düzenlerken sığır vebası ile ilgili birkaç makaleye rastladım. Bu makaleleri okuyunca sığır vebası konusunda önceden bilmediğim kimi bilgileri öğrenmek imkanım oldu. Bu bilgileri, kişisel anılarımı da ekleyerek okuduğunuz yazıda sizlerle paylaşmak istedim. Sığır vebası bilindiği gibi koruyucu aşılamadan başka tedavisi olmayan, çok bulaşıcı ve öldürücü bir hastalıktır. Virusların yol açtığı bu hastalık özellikle hayvan hareketleri ile sari bölgelerden ari bölgelere çok çabuk bir şekilde bulaşır. İleri de bahsedeceğim gibi, 1971 yılında Sivas Gemerek’te iki ay süreyle bizzat mücadelesini yaptığım bu hastalığı yakından tanıma imkanı buldum. İlk sığır vebası vakası M.S. 4.Yüzyılda tanımlanmıştır. Ancak, sığır vebası Dünya ölçeğinde […]

Sivas’taki Veteriner Hekimliği Anılarım


Beş yıl gibi uzun ve zorlu bir süreçte veteriner fakültesini yoksulluklar içerisinde okuyarak ilk on arasında bitirmiş ve 30 Eylül 1970 günü mezun olmuştum. Tarım Bakanlığından burslu olduğum için hemen Ankara Veteriner Müdürlüğüne tayinim çıktı ve 1 Ekim 1970 günü de o zaman için çok iyi bir para olan 1104 TL maaşımı aldım. Aslında o yıllarda üniversite mezunu yeni işe başlamış bir memurun Devletteki maaşı 500 lira civarındaydı. Ancak Balıkesir Senatörü Veteriner Hekimi Hasan Ali Türker meclisten veteriner hekimleri için 1000 lira tazminat çıkarttığı için bizim maaşımız öteki devlet memurlarına göre fazlaydı. Hatta veteriner hekimler ilçe kaymakamından, veteriner müdürleri de […]

Dünya Veteriner Hekimleri Gününde Türk Veteriner Hekimliği Nereye Gidiyor?


İnsanlar gibi mesleklerin de yaşamında var olma ve kırılma noktaları vardır. İnsanlık tarihi kadar eski bir geçmişi olan kutsal mesleğimizin Türkiye’deki iki önemli kurumu olan kamuda ve üniversitede bu noktalar büyük bir tesadüf eseri olarak birbiri ile çakışmıştır. Özellikle Cumhuriyet ile birlikte işlevi artan kamu veteriner otoritesi çeşitli adlar altında değişik bakanlıklara bağlı olarak faaliyet gösterdikten sonra Uluslararası Cenevre Sözleşmesinin temel bir koşulu olarak 1937 yılında yasalaşan Ziraat Vekaleti Vazife ve Teşkilat Kanununda asıl kimliğini kazanmıştır. Bu kanuna göre kurulan Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü yasadan kaynaklanan hayvan sağlığı, gıda güvenliği, hayvan ıslahı, halk sağlığı gibi görevlerini yaklaşık 50 yıl boyunca […]

Yirmibin Liralık Koç ve Dört Yılda Yüzmilyon küçükbaş Hayali


Türkiye’de son bir hafta içerisinde küçükbaş hayvancılık konusunda iki önemli konu gündeme geldi. Bunlardan birisi Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsü’nde bir koçun 21 bin liraya satılması, diğeri de bir bakanın küçükbaş hayvan sayısının 4 yılda 100 milyona çıkarılacağı iddiası idi. Önce birincisinden başlayayım. Ulu Önder Atatürk daha Cumhuriyeti kurmadan aylar önce İzmir’de bir İktisat Kongresi topladı. Bu kongrede alınan kararlardan biri de Türkiye’nin öz kaynaklara dayalı kalkınma ve sanayileşme modeli oldu. Bu model uyarınca o yıllarda Ülkenin önemli bir öz kaynağı olan hayvancılığa dayalı sanayinin geliştirilmesi ve öncelikle yünlü dokuma sanayisi kurulması planlandı. Ancak o dönemde Türkiye’de mevcut koyunların yapağıları kurulacak […]
css.php