Moğol Hanlığının Artçı Devleti, Altın Orda
Altın Orda Devleti’nin kuruluşu Moğol Devletinin kurucusu Cengiz Han’ın ölümü ile gerçekleşmiştir. Cengiz Han ölünce Moğol devleti parçalanmış yerine Çağatay, Altın Orda, Kubilay ve İlhanlı olmak üzere dört devlet ortaya çıkmıştır. Altın Orda Devleti’ni kuran kişi Batuhan olarak bilinmektedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir husus bulunmaktadır. Cengiz Han ölünce oğullarından birisi olan Cuci Seyhun Irmağı ve Baykal Gölü taraflarını almıştı. Batuhan ise Cuci’nin küçük oğluydu. Daha sonra babası ölünce toprakları iyice genişletmiş ve 1242 yılında Altın Orda Devleti tam anlamıyla egemenliğini ilan etmiştir. Yani devletin kurucusu Cuci Han olsa da kesin egemenliğin Batuhan ile olduğu kesindir. Altınordu devletinin başkenti Saray […]
İkinci Göktürk Devletinin Savaşçı Lideri, Kül Tigin
Kül Tigin, 8. yüzyılda yaşamış ve II. Göktürk Kağanlığı’nın en önemli askeri liderlerinden biri olarak tarihe geçmiştir. İlteriş Kutluk Kağan’ın oğlu, Bilge Kağan’ın kardeşi olan Kül Tigin, küçük yaşlardan itibaren savaş meydanlarında gösterdiği cesaret, stratejik zeka ve kararlılıkla ün kazanmış, Göktürk devletinin yeniden diriliş sürecinde belirleyici bir rol oynamıştır. Göktürklerin Çin esaretinden kurtulup bağımsızlıklarını yeniden elde etmeleri sürecinde Kül Tigin komutan olarak kritik görevler üstlenmiş, isyanları bastırmış ve boyları bir araya getirmeye çalışmıştır. Onun savaşlardaki başarıları hem dönemin siyasi istikrarına katkı sağlamış hem de Türkler arasında birlik bilincini güçlendirmiştir. Kül Tigin, 732 yılında henüz genç sayılabilecek bir yaşta vefat etmiştir. […]
Önemli Mesleki Kuruluşların Mimarı, Prof.Dr.Hakkı Atun
Hakkı Atun 1918 yılında Kıbrıs’ın Ergazi köyünde doğdu. Lise öğretimini Lefkoşa İslam Lisesinde tamamlayıp 1936 yılında birincilikle bitirdi. Aynı yıl yatılı burslu olarak Ankara’da Yüksek Ziraat Enstitüsü Baytar Fakültesine girdi. Mezuniyetten sonra İkinci Dünya Savaşı çıkınca Teğmen Rütbesi ile askere alınmış, Edirne’de, Bursa’da ve Kırıkkale’de görev yapmıştır. Savaş bittikten sonra burs kazanarak Amerika Birleşik Devletlerine gitmiş ve yüksek lisansını orada tamamlamıştır. Bu arada Amerika’da Squibb Firmasında Laboratuvar şefliği yapmıştır. 1952 yılında yurda döndükten sonra Elazığ Veteriner Kontrol araştırma Enstitüsünü kurmuştur. Bu arada Enstitüde Şap hastalığının teşhisi ve Antrax (Şarbon) aşısının üretilmesi konusunda öncü çalışmalar yapmıştır. Elazığ’dan sonra tayini İstanbul Pendik […]
Türk Kağanlığının Üçüncü Hükümdarı, Taspar Kağan
Taspar Kağan, Göktürk (Türk) Kağanlığı’nın üçüncü hükümdarı olarak 572 yılında tahta çıktı. Bumin Kağanın oğlu ve Mukan Kağanın kardeşidir. Ağabeyi Mukan Kağan’dan sonra iktidara gelmiş ve onun siyasetini büyük ölçüde sürdürmüştür. Taspar Kağan döneminde Göktürk Devleti hem doğuda hem batıda güçlü bir konuma sahipti. Çin ile ilişkiler onun zamanında daha da yoğunlaşmıştı. Bu ilişkiler kimi zaman ittifak, kimi zaman rekabet şeklinde gelişti. Taspar Kağan; diplomasi, denge politikası ve yumuşak güç kullanımıyla tanınır. Devlet yönetiminde hem güç hem diplomasi dengesini korumuştur. Çin kroniklerinde ondan genellikle temkinli ve kültürlü bir hükümdar olarak bahsedilir. Çinlilerle kurduğu temaslarda Göktürklerin çıkarlarını korumaya özen göstermiştir. Onun […]
Veteriner Hekimliği Öğretiminin 183. Yıldönümü Üstüne Kısa Bir Değerlendirme
Değerli meslektaşlarım, bildiğiniz gibi 23 Ekimde Türkiye’de Veteriner Hekimliği Öğretiminin 183.Yıldönümü kutlandı. Doğrusunu söylemek gerekirse kökü tarihin derinliklerine kadar uzanan, geçmişi şan ve şereflerle dolu kutsal mesleğimizin bugünkü hazin durumu karşısında kutlama yapmak, 183 yılın 60 yılını yani son üçte birini fakültelerde, meslek örgütlerinde yöneticilik yaparak yaşamış bir kişi olarak benim içimden gelmedi. Bugün facebookta bir resim gördüm. Ankara Veteriner Fakültesinde 183. Yıldönümü nedeniyle yapılan toplantının resmiydi. Önde, rektör, dekan, konsey başkanı ve dernek başkanının oluşturduğu protokol dışında salonda katılımcı olarak sadece 30 kişi vardı. Sadece fakültede 200 ü aşkın öğretim elemanının olduğunu biliyorum. Ankara’da da sanıyorum 1000 i aşkın […]
Cumhuriyetten Günümüze Hayvancılık
Türkiye’nin bugün içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıların ve dışa bağımlılığın temel nedeni başta ABD olmak üzere emperyalist devletlerin savaşla ve diplomasiyle elde edemedikleri hakları ekonomik ve ticari müdahalelerle kazanmak istemeleridir. Bu müdahalelerin hayvancılık özelindeki öyküsünü aşağıda kronolojik olarak bulacaksınız. 1-1915’de Çanakkale Boğazını geçip Türkiye’yi işgal etmeyi planlayan İngiliz ağırlıklı donanma birçok gemisini de kaybederek geri çekilmek zorunda kaldı. 2-1916’da İngiltere ve Fransa arasında Osmanlı Devletinin parçalanmasını ve daha sonra da paylaşılmasını içeren Sykes-Picot anlaşması imzalandı. Rusya ve İtalya’da bu anlaşmayı onayladı. 3-1918’de İtilaf devletleri ile Osmanlı Devleti arasında Mondros Mütarekesi imzalandı. 4-1922’ de İtilaf devletleri ile T.B.M.M Hükumeti arasında Mudanya Ateşkes […]
Göktürklerin İkinci Hükümdarı, Mukan Kağan
Mukan Kağan, Göktürk Devleti’nin kurucusu Bumin Kağan’ın oğlu, İstemi Yabgu’nun yeğenidir. 553 ile 572 yılları arasında Göktürk Devleti’nin kağanlığını yapmıştır. Babası Bumin Kağan bağımlı oldukları Avarların zayıflamasından yararlanarak isyan etmiş ve bağımsız Göktürk Devletini (Türk Kağanlığını) kurmuştur. Mukan Kağan gençliğinde babası Bumin Kağan ve amcası İstemi Yabgu ile birlikte birçok sefere katılmış savaşçılık ve yöneticilik deneyimi kazanmıştır. Mukan Kağan hükümdar olduktan sonra devletin birliğini yeniden sağlamış, önce ülke içindeki isyanları bastırmış, daha sonra komşu kavimlerle siyasi ilişkiler kurmuştur. Özellikle Töles ve Kitan kabilelerini egemenliği altına alarak doğudan batıya kadar uzanan büyük bir imparatorluk kurmuştur. Mukan Kağan döneminde Göktürk Devleti, Orta Asya’nın en güçlü devleti haline […]
Göktürk Kağanlığının Kurucu Ortağı, İstemi Yabgu
İstemi Yabgu, 6. yüzyılda yaşamış, Göktürk Kağanlığı’nın kuruluşunda ve yükselişinde büyük rol oynamış önemli bir Türk devlet adamıdır. Kökeni Göktürk devletinin kurucu hanedanı olan Aşina soyuna dayanır. İstemi Yabgu, Göktürklerin ünlü hükümdarı Bumin Kağan’ın kardeşidir. Bumin Kağan, 552 yılında Göktürk Devleti’ni kurduğunda, batı topraklarının yönetimini kardeşi İstemi’ye bıraktı. Bu nedenle İstemi, “Yabgu” unvanını alarak devletin batı kanadının yöneticisi oldu. “Yabgu” unvanı, hükümdardan sonra gelen en yüksek makamı temsil ederdi. İstemi Yabgu, hem askerî hem diplomatik başarılarıyla Türk tarihinde önemli bir yer edinmiştir. Göktürkler döneminde devlet Doğu ve Batı Göktürkleri diye iki kanada ayrılmıştı. Doğu kısmını Bumin Kağan ve soyundan gelen kağanlar yönetirken, batı kısmını İstemi […]
Tanrının Kırbacı Attila, Batı Hun İmparatoru
Attila Avrupa Hun İmparatorluğu’nun en ünlü hükümdarıdır ve 434-453 yılları arasında hüküm sürmüştür. Hem Doğu hem de Batı Roma İmparatorluğu üzerinde büyük bir etki bırakmış, tarihte “Tanrı’nın Kırbacı” (Flagellum Dei) olarak anılmıştır. Attila muhtemelen 395 yılı civarında doğmuştur. Hunlar Orta Asya kökenli bir kavim olup 4. yüzyılın sonlarında Avrupa’ya göç etmişlerdir. Attila, amcası Rua’nın ölümünden sonra kardeşi Bleda (Buda) ile birlikte Hunların hükümdarı olmuştur. İki kardeş birlikte Roma İmparatorluklarıyla diplomatik ilişkiler kurmuş, Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu’nu yıllık vergi ödemeye mecbur etmişlerdir. Bleda’nın ölümünden sonra Attila tek başına Hunların mutlak hükümdarı oldu. Kısa sürede Avrupa’nın en korkulan liderlerinden biri haline geldi. […]
II.Göktürk Devletinin Bilge Hükümdarı, Bilge Kağan
Bilge Kağan, II. Göktürk Kağanlığı’nın en önemli hükümdarlarından biridir. Asıl adı muhtemelen Mogilhan olup, “Bilge” unvanı ona sonradan verilmiştir. “Bilge” sözcüğü, bilgeliği ve aklı temsil eder. Babası, II. Göktürk Devleti’nin kurucusu Kutluk Kağan’dır. Bilge Kağan, kardeşi Kül Tigin ve veziri Tonyukuk ile birlikte devletin üç temel direğini oluşturmuştur. Tahta çıkmadan önce uzun yıllar savaşlarda komutanlık yapmıştır. Kardeşi Kül Tigin ile birlikte Çin ve diğer Türk boylarına karşı birçok zafer kazanmıştır. 716 yılında amcası Kapkan Kağan’ın ölümünden sonra tahta çıkmıştır. Yönetiminde Göktürk Devleti en parlak dönemlerinden birini yaşamıştır. Bilge Kağan, halkına refah getirmeye ve düzeni sağlamaya büyük önem vermiştir. Devletin yeniden güçlenmesi için hem askeri hem de idari […]
