Türkiye’de veteriner hekimliği öğretimi her ne kadar ilk kez 1842 yılında başlamış olarak kabul edilse de asıl bilimsel öğretimin başlaması İstanbul Yüksek Baytar Mektebinin 1933 yılında Ankara’da açılan Yüksek Ziraat Enstitüsüne Baytar Fakültesi adıyla katılması ile eş zamanlı olarak gerçekleşmiştir. Daha sonra Veteriner Fakültesi adını alan bu okul 1948 yılında Ankara Üniversitesine bağlanarak batılı anlamda bir akademik kimlik kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi tam 22 yıl Türkiye’de tek fakülte olarak faaliyet göstermiştir. Ancak, 1970 yılında Elazığ’da, 1972 yılında İstanbul’da, 1978 yılında da Bursa’da yeni veteriner fakülteleri açılmış ve böylece sayı kısa sürede 4 e yükselmiştir. Ne var ki, 1982 yılında Yüksek Öğretim Kanununun yürürlüğe girmesiyle birlikte sayıları hızla çoğalan veteriner fakülteleri günümüzde yurt içinde öğrenci alan 29, yurt dışında öğrenci alan 2 ve resmen kurulduğu halde henüz öğrenci almayan 1 olmak üzere toplam 32’ye ulaşmıştır. Öğrenci alan 31 veteriner fakültesinin 2020 yılında 2490 olan kontenjanı yerleştirmeler sonucu tamamen dolmuştur. Şu anda veteriner fakültelerinin hiçbiri Avrupa Birliğine akredite değildir. Sadece 9 tanesi yedek üye statüsündedir. Bu yıl üç veteriner fakültemiz bir uluslararası kuruluşun yaptığı değerlendirmede dünyanın ilk 100 fakültesi arasına girmeyi başarmıştır.
Ben bu yazımda 2020 yılı seçme ve yerleştirme sınavlarının sonuçları ışığında Türkiye’deki veteriner fakültelerini yorumsuz olarak değerlendirmeye çalışacağım. Değerlendirmelerime bir fakültenin olmazsa olmazlarından öğretim üyesi sayıları ile başlamak istiyorum. Yurt içinde öğrenci alan 29 veteriner fakültesinde gün itibariyle toplam 1443 öğretim üyesi bulunmaktadır. Bunlardan 786’sı (%54) profesör, 301’i (%21) doçent ve 356’sı (%25) doktor öğretim üyesidir. Özetle 29 veteriner fakültesindeki öğretim üyelerinin yarıdan fazlası profesördür. Öğrenci alan 4 veteriner fakültesinde (9 Eylül, Kastamonu, Siirt, Yozgat Bozok) profesör, 2 veteriner fakültesinde (Bingöl, Konya Necmettin Erbakan) doçent, 1 veteriner fakültesinde (Konya Necmettin Erbakan) doktor öğretim üyesi bulunmamaktadır. Bu yıl ilk kez öğrenci alan Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Veteriner Fakültesinde sadece 1 öğretim üyesi görev yapmaktadır. O da aynı zamanda dekan olan bir profesördür. Öğrenci alan veteriner fakülteleri içinde en çok profesör 97 adet ile Konya Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesinde, en çok doçent 35 adet ile İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi Veteriner Fakültesinde, en çok doktor öğretim üyesi ise 32 adet ile Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Veteriner Fakültesinde bulunmaktadır. Bu bağlamda en az profesör 1 adet ile Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Veteriner Fakültesinde, en az doçent 1 adet ile Yozgat Bozok Üniversitesi Veteriner Fakültesinde, en az doktor öğretim üyesi de 2 adet ile 9 Eylül Üniversitesi Veteriner Fakültesinde görev yapmaktadır.
2020 yılında öğrenci alan 29 veteriner fakültesinin tümünde taban puanlar 2019 yılına göre anlamlı bir artış göstermiş, tavan puanlar ise 28 fakültede 2019 yılına göre anlamlı bir artış göstermiş, sadece İstanbul Cerrahpaşa Veteriner Fakültesinde 2020 yılında 2019 yılına göre sadece bir puan azalmıştır. 2020 yılında tavan puanı en yüksek üç fakülte sırasıyla, 1- Kırıkkale Üniversitesi Veteriner Fakültesi (500 puan), 2- Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi (490 puan), 3- İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi Veteriner Fakültesi (480 puan) olmuştur. Bu sıralama 2019 yılında, 1- İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi Veteriner Fakültesi (481 puan), 2- Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi (459 puan), 3- 19 mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi (437 puan) şeklinde idi. 2020 yılında taban puanı en düşük üç fakülte sırasıyla, 1- Dicle Üniversitesi Veteriner Fakültesi (308 puan), 2- Siirt Üniversitesi Veteriner Fakültesi (336 puan), 3- Bingöl Üniversitesi Veteriner Fakültesi (343 puan) olmuştur. Bu sıralama 2019 yılında, 1- Siirt Üniversitesi Veteriner Fakültesi (296 puan), 2- Bingöl Üniversitesi Veteriner Fakültesi (301 puan), 3- Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi (303 puan) şeklindeydi. Bu arada veteriner fakültelerine kayıt yaptıran öğrencilerin puanları bu yıl 22.390 ile 230.935 arasındaki dilimde yer almıştır. Geçen yıl bu dilim 80.000 ile 300.000 arasındaydı. Tavan ve taban puanlar ile puan dilimleri dikkate alındığında 2020 yılında bir önceki yıla göre daha yüksek puanlı öğrencilerin veteriner fakültelerine kayıt oldukları anlaşılmaktadır.
Okuduğunuz yazıda Türkiye’deki veteriner fakülteleri ile ilgili kimi resmi bilgileri yorumsuz olarak sizlere aktarmaya çalıştım. Daha önce veteriner fakülteleri konusunda yazdığım onlarca yazıda kendimce bulduğum çözüm önerilerini meslek kamuoyumuz ile paylaşmıştım. O nedenle bu yazıda çözüme yönelik bir değerlendirme yapmadım. Yorumu yukarıdaki bilgiler ışığında siz değerli meslektaşlarıma bırakıyorum. Gerçeklerin fikirlerin çarpışmasından ortaya çıktığını lütfen unutmayalım.
Sevgili hocam, eline kalemine sağlık, fazlasıyla yararlandım. Çok selamlar…
Eline emeğinize sağlık Sevgiki hocam.Iyiki varsenız.