TÜRKİYE’DEKİ PET-ARKADAŞ HAYVAN-OLGUSU ÜSTÜNE KİMİ DEĞERLENDİRMELER

Hayvanlar&ı Koruma Yasas&ı’n&ın mecliste ve kamuoyunda yoğun biçimde tart&ış&ıld&ığ&ı şu günlerde pet ya da arkadaş hayvan olgusunun içeriği üstüne çok şeyler yaz&ıl&ıp söylenmektedir.

Kimi aş&ır&ı duyarl&ı,hem de hakl&ı önyarg&ıl&ı hayvan sever dernek ya da kişiler d&ış&ında olaya bilimsel yaklaşanlar&ın say&ıs&ı sözü edilemeyecek kadar azd&ır.

Buradan yola ç&ıkarak son y&ıllarda iyice güncelleşen pet –arkadaş hayvan-olgusu üzerindeki görüşlerimi gittikçe yay&ım alan&ı genişleyen gazetemiz kanal&ıyla sizlere sunmak istedim.

Bat&ıda olduğu gibi son 10-15 y&ıld&ır Türkiye’de de çok bireyli ataerkil ailelerin yerini az bireyli bağ&ıms&ız ailelerin almas&ı toplumdaki yaln&ızlaşmay&ı da beraberinde getirmiştir.

Özellikle de genç yaşlarda geçimini sağlay&ıp aileden kopmak zorunda kalan çocuklar&ın geride b&ırakt&ığ&ı boşluk yaln&ızlaşm&ış ebeveynin bir arkadaşa olan gereksinimini daha da artt&ırm&ışt&ır.

Örneğin Almanya’da bu olgu ta İkinci Dünya Savaş&ın&ı izleyen y&ıllarda somut biçimde yaşanm&ışt&ı.Savaş&ın doğurduğu can kay&ıplar&ı nedeniyle eşsiz kalan on binlerce kad&ın ve erkek gittikçe büyüyen yaln&ızl&ıklar&ın&ı gidermek için şimdilerde pet diye an&ılan ama daha doğru deyimle “arkadaş hayvan” da denilen kedi-köpek ve kafes kuşlar&ı beslemeye başlam&ışlard&ı.

İnsan&ın insanla arkadaşl&ığ&ı kendi yaşam&ım&ızda da s&ıkça görebileceğimiz gibi çokluk ç&ıkara dayan&ır.Oysa insan&ın hayvanla arkadaşl&ığ&ı her zaman karş&ıl&ıks&ız olmuştur.Geçenlerde bir dostum köpeğini çocuklar&ından çok sevdiğini söylediğinde şaş&ırm&ışt&ım.Nedenini sorduğumda 1işten eve geldiğimde salonda TV seyreden çocuklar&ım ayağa kalkma gereği bile duymazken köpeğim kap&ı aç&ıl&ır aç&ılmaz üzerime atlay&ıp yüzümü yalamaya başlar” demişti.

Son y&ıllarda t&ıp alan&ında yürütülen bilimsel çal&ışmalar evlerde arkadaş hayvan beslemenin insan sağl&ığ&ı üzerindeki olumlu etkilerini bir bir ortaya ç&ıkarmaya başlad&ı.

Stresli,yorgun bir günün ard&ından evine gelen kişi köpeğini kucağ&ına ald&ığ&ında taş&ıd&ığ&ı negatif elektriğin tümünü boşalt&ır.Hele akşam yemekten sonra ya da sabah kalkt&ığ&ında köpeğini gezdirmek ya da ihtiyac&ın&ı gidermek bahanesiyle yak&ındaki parka götürüldüğünde yapacağ&ı yürüyüş,alacağ&ı temiz hava kişinin kalp-damar sistemini ve savunma mekanizmalar&ın&ı güçlendirir.Nitekim bu olaydan yola ç&ık&ılarak yürütülen bilimsel çal&ışmalar evinde arkadaş hayvan besleyenlerin kansere,kalp-damar hastal&ıklar&ına ve psikolojik bozukluklara beslemeyenlere nazaran daha az yakaland&ıklar&ın&ı,daha uzun ömürlü olduklar&ın&ı kan&ıtlam&ışt&ır.

Köpek beslemek sosyal yaşant&ım&ıza da önemli katk&ılar sağlar.Özellikle parklarda,ağaçl&ık alanlarda köpek gezdiren gençler,yaşl&ılar bu sayede birbirleriyle tan&ışmakta,aralar&ında köklü arkadaşl&ıklar hatta sevgi bağlar&ı bile oluşmaktad&ır.

Arkadaş hayvan besleme olgusu Türkiye’de ne yaz&ık ki Bat&ıdan çok uzun y&ıllar sonra gelişmeye başlad&ı. Bunda,19980 sonras&ı yaşanan yumuşama ortam&ın&ın özellikle genç kuşaklarda doğurduğu çevre ve doğa bilincinin pay&ı büyüktür.Öte yandan,yine ayn&ı y&ıllarda say&ıs&ı ve yay&ın saati artan yerli-yabac&ı TV kanallar&ın&ın,o s&ırada Prima,Discovery Channel gibi kanallar&ın toplumda hayvan sevgisinin oluşmas&ına önemsenecek katk&ılar&ı dokunmuştur.Tüm bu gelişmeler bir de,Sovyetler Birliği’nin dağ&ılmas&ın&ın ard&ından Rusya’dan ve bağ&ıms&ızlaşan öteki cumhuriyetlerden bavul ticareti yoluyla köpek getirilmesi eklenince Türkiye’de pet ya da arkadaş hayvan beslemek konusunda görece büyük bir patlama yaşanm&ışt&ır.

Türkiye’nin beli bir döneminde görülmedik h&ızla yayg&ınlaşan arkadaş hayvan olgusu kimi alt sektörel gelişmeleri de beraberinde sürüklemiştir.Özellikle d&ışar&ıdan ithalat ya da kaçakç&ıl&ık yoluyla Türkiye’ye sokulan on binlerce aş&ıs&ız yavru köpeğin k&ısa sürede hastalan&ıp ölmesi o zamana kadar kullan&ılmayan koruyucu aş&ılar&ın ithalat&ın&ı gündeme getirmiştir.Nitekim,çok k&ısa sürede dünyan&ın en ünlü firmalar&ın&ın aş&ılar&ı Türkiye’de de pazarlanmaya başlad&ı.İthal aş&ılar&ın kullan&ılmas&ıyla yaşama şanslar&ı birdenbire artan köpeklerin,kedilerin bu kez de beslenme sorunlar&ı ortaya ç&ıkt&ı yemek art&ıklar&ı ya da kasaptan her gün al&ınana ciğerlerle hayvanlar&ın beslenmesi sahipleri için büyük zorluk doğuruyordu.İşte o zaman da devreye kuru mamalar girdi ve yine dünyan&ın en ünlü firmalar&ın&ın mamalar&ı da Türkiye’de ki hipermarketlerin reyonlar&ın&ı doldurmaya başlad&ı.

Arkadaş hayvan olgusu üstüne görece k&ısa sürede yer alan bu gelişmeleri tedavi (klinik-hastane) ilaç,köpek eğilimi,konaklama (otel-pansiyon),üretim gibi alt sektörlerin gelişip kökleşmesi süreci izledi.Bugün sayd&ığ&ım alt sektörleri ile geniş bir sektör oluşturan pet ya da arkadaş hayvan olgusunun sorunlar&ı ve bu sorunlar üzerine ürettiğim kimi çözüm önerileri ayr&ı bir yaz&ın&ın içeriğini oluşturacak kadar boyutludur.

O nedenle başka bir yaz&ıda bu konuda konudaki görüşlerimi aç&ıklamak koşuluyla Hayvanlar&ı Koruma Yasas&ı’n&ın da gündemde olduğu şu günlerde diyebilirim ki hayvanlar&ı sevmeyen insanlar&ı hiç sevmez Yaz&ım&ı yine söyleyenini an&ımsamad&ığ&ım ama çok beğendiğim bir sözle bitirmek istiyorum.

“Hayvanlar&ı tan&ıd&ıkça insanlara duyduğum sayg&ı azal&ıyor.”