Dünya var olal&ı beri insanlarla iç içe yaşayan hayvanlar&ın uygarl&ığ&ın gelişimine son derecede önemli katk&ılar&ı dokunmuştur. Tekerleğin icad&ı ile uygarl&ığ&ın başlad&ığ&ı sav&ı onu döndürenin hayvansal iş gücü olduğu gerçeğini yads&ıyamaz.Çeki gücü olarak tar&ımda hayvan&ın kullan&ılmas&ı,sadece çoğalan g&ıda maddelerini çokça tüketen insanlar&ın beyin gücünü artt&ırarak yeni buluşlar&ın ortaya ç&ıkmas&ın&ı sağlamakla kalmam&ış,sermaye birikimi doğurarak,sanayinin gelişmesine de hizmet etmiştir.
Hayvan gücünün döndürdüğü tekerlek bir yandan ticareti geliştirirken,bir yandan da kültür ve turizm olgular&ın&ı gündeme getirmiştir.Savaşlarda süvarileri taş&ıyan,toplar&ı çeken hayvanlar tarihin ve coğrafyan&ın değişmesine neden olmuşlard&ır.
Son y&ıllarda hayvanc&ıl&ık olgusu çağdaş bir boyut kazand&ı.Toplumda süregiden yumşama havas&ı,refah&ın artmas&ı,apartmanlardan villalara dönüşen kentleşme olgusu,doğa ve hayvan sevgisinin özellikle genç kuşaklarda giderek kökleşmesi gibi nedenlerle önceleri çoban köpeği,bekçi köpeği,av köpeği gibi isimlerle insanlara hizmet eden köpek,bu kez süs köpeği olarak t&ıpk&ı kedi gibi evlerin yatak odalar&ına kadar girdi ve ailenin bireyi haline geldi.
Günümüzde köpekler üzerinde yoğun bilimsel çal&ışmalar yap&ılmakta,insan-köpek ilişkileri ayr&ınt&ıl&ı biçimde incelenmekte,birbirlerine geçirdikleri hastal&ıklar araşt&ır&ılmakta hatta köpek davran&ışlar&ı psikitrisi yeni bir bilim dal&ı olarak ortaya ç&ıkmaktad&ır.
Bir yandan köpek hastaneleri ve otellerinin say&ıs&ı h&ızla artarken,bir yandan da köpek mamas&ı,oyuncaklar&ı,parfümerisi ve konfeksiyonu yeni bir sektör olarak yayg&ınlaşmaktad&ır.
Hayvanlar insanlar&ın vefal&ı,k&ıskançl&ık nedir bilmeyen,kaprissiz,dedikodusu olmayan,kanaatkar dostlar&ı,can yoldaşlar&ıd&ır.
Hayvanlarla uğraşan insanlar&ın kalp-damar hastal&ıklar&ı,kanser ve psikiyatrist hastal&ıklara,uğraşmayanlara oranla daha az yakaland&ıklar&ı ve daha uzun ömürlü olduklar&ı bilimsel olarak saptanm&ışt&ır.
Baştan beri s&ıralanan bu hususlar t&ıpk&ı ileri ülkelerde de olduğu gibi Türkiye’de de Hayvan Haklar&ı olgusunu gündeme getirmiştir.
Bat&ıda hayvan haklar&ı konusunda çok yayg&ın olan duyarl&ıl&ığ&ın,ülkemizde oluşmas&ı k&ısa sürede beklenmese bile,öncü çal&ışmalara icedilikle başlanmas&ı zorunludur.Bu amaçla,Hayvan Haklar&ı Evrensel Beyannamesi çerçevesinde örneğin Almanya’da olduğu gibi “Hayvan Koruma Yasas&ı” ile ilgili çal&ışmalara ilgili kuruluşlar&ın iş birliğinde başlanabilir.Özellikle hayvanlara yap&ılan haks&ız muameleler,özgürlük k&ıs&ıtlamalar&ı,ağ&ır işte çal&ışma,aç b&ırakma gibi uygulamalar yan&ında,ağr&ıs&ız öldürme (ötenazi) ve deneysel amaçla kullan&ılan hayvanlar&ın haklar&ı konular&ın&ın,gündeme getirilmesi zaman&ı gelmiştir.
Bu alanda at&ılan ilk önemli ad&ım Dünya Hayvanlar&ı Koruma Cemiyeti’nin “ Libearty-Ay&ılara Özgürlük” slogan&ı ile başlatt&ığ&ı “Kirli Dans&ı Durdurun” kampayas&ıd&ır.Burunlar&ına halka tak&ılarak k&ızg&ın demirler üzerinde dans etmeye al&ışt&ır&ıl&ıp turistik illerin sokaklar&ına sürülen ay&ılar&ın,Turizm Bakanl&ığ&ınca toplan&ıp getirildikleri Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Vahşi Yaşam Araşt&ırma Merkezi’nde rehabilitasyonlar&ı devam etmektedir.
An&ılan merkezde belirli bir süre tutulup sağl&ık ve davran&ış sorunlar&ı giderilecek olan ay&ılar rehabilitasyon program&ı sonunda doğal yaşama sal&ın&ıp özgürlüklerine kavuşturulacaklard&ır.
Bu uygulaman&ın öteki özgür olmayan ve haks&ız muamele gören hayvanlar için de uygun bir örnek oluşturmas&ı tüm hayvan sevenlerin ortak dileğidir.
