Türkiye’de sağlıklı beslenme ve çevre güvenliği konusunu yaygın olarak ilk kez dile getiren veteriner hekim Osman Nuri Koçtürk’ü büyük bir şans eseri olarak yakından tanıma olanağı buldum.Öğrencilik ve ilk asistanlık yıllarımda henüz televizyon olmadığı için tek eğlencemiz olan Ankara Radyosu’ndan haftada bir gün sadece beslenme uzmanı olarak anons edilen Doç.Dr.Osman Nuri Koçtürk’ün beslenme ile ilgili programını dinlerdik. Sonraları meslek örgütlerimizin genel kurullarına katılmaya başladığımda beyaz saçlı, heybetli görünümlü,hitabet gücü yüksek birisi olan Osman Nuri Koçtürk’ü ilk kez kürsüde hararetli konuşmalar yaparken gördüm ve veteriner hekim olduğunu o zaman öğrendim.Koçtürk Hoca hemen her genel kurula katılır ve uzun süren heyecanlı konuşmalar yapardı.Kunuşmalarının içeriğini en çok sağlıklı beslenme ve çevre güvenliği konuları oluştururdu.Yabancı güçlerin insanlarımıza sürekli tahıl tükettirerek beyinsel yönden geriletmeyi ve bu sayede kendi kültürlerini aşılamayı amaçladıklarını sık sık dile getirir,çözümün hayvansal gıda tüketmek olduğunu bıkmadan usanmadan tekrarlardı.Hatta bu konu ile ilgili olarak bir çocukluk anısını da şöyle anlatmıştı:”Çocukken köyümüzde bir su birikintisinin içerisinde serinleyen mandaların üzerine basa basa bir taraftan öbür tarafa geçerdik.Biz mandaların üzerinden karşıya geçtiğimizde geriye dönüp bakar,sırtına ilk bastığımız mandanın daha yeni başını yavaş yavaş çevirerek ne oluyor diye bize baktığını görürdük.İşte bitkilerle beslenen mandalar gibi tahılla beslenen insanların intikal kabiliyeti de böyle geri olur.Onun için insanlarımıza tahıl değil et yedirmeliyiz.Ormanın kralı aslan da, en kurnaz hayvan tilki de et yiyendir”. Osman Nuri Koçtürk çevre konusuna da çok duyarlı idi ve her konuşmasında meslek örgütlerine ve fakültelere hitabederek çevre konusunun bir gün Dünya’nın en önemli sorunu haline geleceğini,meslek olarak şimdiden bu konuya sahip çıkılmasını ve fakültelelerimizde çevre dersi okutulmasını ısrarla önerirdi.Koçtürk Hoca ne kadar da ileri görüşlüymüş değil mi?Günümüzde çevre güvenliği ve küresel ısınma Dünya’nın en önemli sorunu,ama ne yazık ki fakültelerimizde hala çevre dersi okutulmuyor.Bu konudaki bir anımı sırası gelmişken sizlerle paylaşmak isterim.1978 yılındaki ulusal hayvancılık kongresinde değerli hocamız Prof.Dr.Hüseyin Saim Kendir düzenleme kurulu başkanı, ben de düzenleme kurulu sekreteri idim.Sadece o kongreye özgü olmak üzere kongrede sunulacak tebliğleri para karşılığı dağıtmıştık.Koçtürk Hoca’ya da beslenme konusunda bir tebliğ vermiş ve bir ay içinde teslim etmesini istemiştik.İki gün sonra hoca fakültedeki odama gelip tebliği teslim etti ve parasını istedi.Ben neden acele ettiğini sorduğumda “Evladım, sen bu parayı zevkim için mi harcayacağımı sanıyorsun, aldığım bu paralarla yurt dışından çevre konusunda en son yayınlanan kitapları getirttiriyorum” dedi.

Doç.Dr.Osman Nuri Koçtürk gerçek vatansever bir aydındı.Yaşamını işçi sendikaları, dernekler gibi sivil toplum örgütlerinde beslenme konularında danışmanlık yaparak,konferanslar vererek ve seminerler düzenleyerek geçirdi.Ayrıca önceleri radyoda,daha sonrada televizyonda programlar yaptı, gazetelerde yazılar yazdı. Düşüncelerini hiç bir siyasal ideolojiye ve partiye yaranmadan korkusuzca dile getirdi.Kendisini Pir Sultan Abdal’a benzetir,Dünya’ya çağ olarak erken geldiğini söylerdi.Böylesine değerli bir insana bir çok kez başvurduğu halde Ankara Veteriner Fakültesi’nde kadro verilmedi.Erken yaşta emekli olarak kendisini toplumsal çalışmalara adadı ve tüm Türkiye’nin tanıdığı bir bilim adamı oldu.Osman S.Arolat bir yazısında Koçtürk Hocanın margarine karşı zeytinyağını nasıl savunduğunu anlatır.İstanbul Teknik Üniversitesi Talebe Birliği zeytinyağı konusunda bir miting düzenler ve Koçtürk hocadan da bir afiş hazırlamasını ister.Hoca afişin başlığına şunu yazdırır.”Radyolarımızda (zeytinyağlı yiyemem aman,basma da fistan giyemem aman) türküsünü sık sık çaldırıp milleti zeytinyağından soğutuyorlar”.Vatan Gazetesi yazarı Selahattin Duman bir yazısında Osman Nuri Koçtürk’ten şöyle bahseder.” Tanıdığım ilk beslenme uzmanı olan Osman amca ile aynı gazetede çalışırdık.Meşhur Osman Nuri Koçtürk.Oğlu Cafer de istihbarat servisinde muhabirdi.Osman amca sürekli sağlıklı beslenmeden söz eder ,beyni kuvvetlendiren,zekayı geliştiren yiyeceklerin çocuklukta ne kadar önemli olduğunu anlatırdı.Bizlere çikolata yemeyin pekmez,helva yiyin derdi.Osman amcaya göre toplumsal geriliğimizin birinci nedeni yanlış beslenmeydi.Bizim kuşak ilk kez doğru beslenme tanımı ile karşılaştı” . Hüseyin Özbek kitabında Koçtürk hocanın 1960 lı yıllarda Amerika’nın stoklarında birikmiş süt tozunu okullarda öğrencilere içirmesine ve Sonora-64 adlı buğday çeşidini (64 numaralı radyoaktif bir bileşik olan cobaltla iyonlandığı için bu adı almıştı) tarlalara tohumluk olarak ektirip insanlara yedirmesine karşı büyük savaşlar verdiğini yazar.Bu açıklamalardan sonra Osman Nuri Koçtürk’ün kısa hayat hikayesini yazmak isterim.

Osman Nuri Koçtürk 1918 de İzmir’de doğdu.Ankara Veteriner Fakültesinden mezun olduktan sonra Askeri Veteriner Akademisi’nde asistanlığa başladı ve biyokimya uzmanı oldu.Amerika’nın Missouri Üniversitesi’nde vitaminler, mineraller ve aminoasitlar üzerinde yaptığı çalışmalar bilimsel dergilerde yayınlandı.Yurda dönüşünde Askeri Biyoloji Enstitü’sü uzmanlığı, Askeri Veteriner Akademisi Biyokimya Kürsüsü başasistanlığı görevlerinde bulundu.Ankara Tıp Fakültesi Biyokimya Kürsüsü’nde önce uzman sonra gıda kontrolü ve hijyen doçenti oldu.Çoğu gıda ve beslenme konularında olmak üzere 70 kitabı ve çok sayıda makalesi vardır.
Veteriner hekimliğin toplumda tanınmasında önemli rolü bulunan rahmetli meslek büyüğümüz Osman Nuri Koçtürk’ü saygı ve minnetle anarım.