HAYVAN YETİŞTİRİCİLİÐİNDE KAYIT TUTMANIN ÖNEMİ VE YARARLARI

( Performans Dergisi Eylül,2001)

Bilindiği gibi ülkemizde hayvancılık yüzyıllardan beri babadan kalma usullerle yapılmaktadır.Çokluk sürü hayvancılığına dayalı bu üretim dalında sürüde dişilerle birlikte bulunan tosunlar ve boğalar kızgınlığa gelen inekleri aşarak gebe bırakmakta,doğan buzağıların babasının kim olduğu belli olmamaktadır.Böylesine ilkel bir yetiştirme ortamı ne yazık ki Türkiye sığır yetiştiriciliğinin % 80 nini oluşturmaktadır.Modern yetiştiricilik yaptığı varsayılan % 20 içerisinde de düzenli kayıt tutanların hele bilgisayar kullananların sayısı çok azdır.Oysa yakınlarda A.B.D’de Wisconsin’de inceleme olanağı bulduğum çok ayıdaki süt sığırcılığı işletmesinde kayıtların bilgisayarlarla tutulduğunu görünce ülkem adına üzüntü duydum.Kuşkusuz bu tür modern sistemlerin bir anda ya da kısa vadede Türkiye’deki tüm işletmelerde uygulanması kolay değildir.Ama hiç olmazsa yetiştiricilerimizin ineklerin ve düvelerin kızgınlığa geliş ve doğum tarihlerini,hangi boğayla tohumlandıklarını,buzağılama tarihleriyle buzağıların doğum ağırlıklarını,ineklerin günlük süt verimlerini,tüketilen yem miktarlarını,besi hayvanlarının belli aralıklarla canlı ağırlık artışlarını ve yem tüketimlerini,hayvanlarının geçirdikleri hastalıkları ve yapılan koruyucu aşılamaları kartlara ya da temiz bir deftere günü gününe düzenli olarak işlemeleri yaralı olur.Ayrıca girdi ve çıktı fiyatlarının çok iyi kayıt altına alınması harcamaların sürekli denetlenmesi açısından son derece büyük bir önem taşır.Bu amaçla da başta yem olmak üzere girdi maliyetlerinin,işçilik ve amortisman giderlerinin ürün maliyetleri ile satış fiyatlarının tutulması mutlak gereklidir.

Hayvan yetiştiriciliğinde kayıt tutmanın en önemli yararlarının başında hiç kuşkusuz maliyetin düşürülmesi ve karlılığın artırılması gelir.Özellikle girdi maliyetlerinin % 70 ini oluşturan yemin optimum kullanılması ürün maliyetini düşüren en önemli unsurdur.Hayvanların yaşama paylarının verilmesi ve iyi bir kayıt tutma ile öğrenilen günlük süt verimine göre ineklere yem verilmesi de bu bağlamda alınacak önlemler arasında sayılabilir.Ayrıca hayvanlara verilecek ilaçların kayıtlarının tutulması da mükerrer ve değişik ilaç vermek suretiyle maliyetin artmasını önlemekte yararlanılabilir.